Αναιμία της ΧΝΑ (σημασία σιδήρου) (21/03/2008)

Αναιμία της ΧΝΑ (σημασία σιδήρου)

Μαυροματίδης Κώστας

Δ/ντής Νεφρολογικού Τμήματος Κομοτηνής, 21.03.2008

 

1. Πάνω από το 80% αυτών με ΧΝΑ και GFR<20 ml/min έχουν αναιμία

Levin et al, Am J Kidney Dis 1999; 34: 125-134

 

2. Ασθενείς με ιστορικό αντίδρασης υπερευαισθησίας στη χορήγηση δεξτρανικού σιδήρου (μεγάλου ΜΒ) έχουν 7 φορές αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης αντίδρασης (κάθε τύπου κι όχι μόνο αλλεργική), τόσο στο νατριούχο σίδηρο, όσο και στον γλυκονικό

Van Wyck et al, Am J Kidney Dis 2000; 36: 88-97

 

3. Κάθε ml μονάδας αίματος που χορηγείται περιέχει 1 mg σιδήρου και μία συνήθης μονάδα περιέχει περίπου 180 mg σιδήρου

Fishbane, Kidney Int 2006; 69: 1910-1913

 

4. Η συχνότητα των σοβαρών αντιδράσεων στη χορήγηση σιδήρου είναι 0,6-0,7% και είναι μεγαλύτερη με τον δεξτρανικό σίδηρο (μεγάλου ΜΒ) σε σύγκριση με τον μη δεξτρανικό. Ειδικότερα οι σοβαρές αντιδράσεις βρέθηκαν σε 1 ανά 1.000.000 χορηγήσεων μη δεξτρανικού σιδήρου και 3,3-11,3 ανά 1.000.000 χορηγήσεων δεξτρανικού σιδήρου

Fishbane et al, Am J Kidney Dis 1996; 28: 529-534
Chertow et al, NTD 2006; 21: 378-382

 

5. Η τρανσφερρίνη παραλαμβάνει τον περισσότερό της σίδηρο από την αίμη που μεταβολίζεται (καταβολίζεται) από τα μακροφάγα στο δικτυοενδοθηλιακό σύστημα

Ponka, Kidney Int 2004

 

6. Φυσιολογικά η συγκέντρωση του σιδήρου στο πλάσμα είναι περίπου 100 μg/dl (18 μmol/L) και η ολική σιδηροδεσμευτική ικανότητα (αριθμός που μετρά την τρανσφερρίνη του πλάσματος) είναι περίπου 56 μmol/L. Έτσι η τρανσφερρίνη είναι περίπου κατά το 1/3 κορεσμένη με σίδηρο

Ponka, Kidney Int 2004

 

7. Οι ασθενείς με υπερφόρτωση σιδήρου έχουν πλήρως κορεσμένη τρανσφερρίνη με σίδηρο και επίσης υπάρχει ένα κλάσμα του σιδήρου σε μορφή χηλική. Αυτή η μη συνδεμένη μορφή σιδήρου με τρανσφερρίνη καθαίρεται ταχύτατα από το πλάσμα κυρίως δια του ήπατος

Ponka, Kidney Int 2004

 

8. Αν και η τρανσφερρίνη μπορεί και συντίθεται από πολλούς ιστούς, όπως από τους λεμφαδένες, τα κυκλοφορούντα λεμφοκύτταρα, τα μακροφάγα, τον μυελό των οστών, τον σπλήνα, τον θύμο, τους σιελογόνους αδένες, τον μαζικό αδένα και τα κύτταρα Sertoli του όρχεως, το ήπαρ αποτελεί την κύρια πηγή τρανσφερρίνης του πλάσματος

Richardson DR et al, Biochem Biophys Acta 1997

Morgan EH, Mol Aspects Med 1981; 4: 1-123

 

9. Αν και οι ετήσιες απώλειες σιδήρου σε αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς έχει αναφερθεί ότι είναι 8 gr, η πλειοψηφία των ασθενών υπολογίζεται ότι χάνουν 2-4 gr/έτος

National Kidney Foundation K/DOQI, Am J Kidney Dis 2001

Muller-Wiefel DE, Clin Nephrol 19997

 

10. Ένα μόριο τρανσφερρίνης συνδέεται φυσιολογικά με δύο μόρια σιδήρου

 

11. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η αναιμία είναι σοβαρότερου βαθμού και επέρχεται πρωιμότερα σε ασθενείς με νεφρική νόσο όταν η ΧΝΑ οφείλεται σε διαβήτη, σε σχέση μ’ αυτούς που έχουν άλλης αιτιολογίας ΧΝΑ. Συνεπώς η επίδραση της αναιμίας στην έκβαση των διαβητικών ασθενών με ΧΝΑ να είναι διαφορετική

Deray et al, Am J Nephrol 2004; 24: 522-526

Bosman DR et al, Diabetes Care 2001; 24: 495-499