Γνωρίζετε ότι (διουρητικά και άλλα αντιυπερτασικά φάρμακα)
Μαυροματίδης Κώστας
Δ/ντής Νεφρολογικού Τμήματος Κομοτηνής, 07.06.2019
1. Γνωρίζετε πως επηρεάζουν τα διουρητικά το μεταβολισμό της γλυκόζης;
Απ.
1. Μειώνουν την ευαισθησία των περιφερικών ιστών την ινσουλίνη
2. Αυξάνουν την ηπατική σύνθεση γλυκόζης
3. Προκαλούν υποκαλιαιμία, η οποία προκαλεί ινσουλινο-αντοχή και μείωση
της έκκρισης ινσουλίνης
Harper et al, BMJ 1994; 309: 226-230
Amery et al, Lancet 1978; 1: 681-683
2. Γνωρίζετε ότι οι αναστολείς των διαύλων ασβεστίου αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής ανεπάρκειας;
INSIGH, Brown et al, Lancet 2000; 356: 366-372
3. Γνωρίζετε ότι η υποκαλιαιμία που προκαλείται από τη χρήση των διουρητικών, παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση καρδιαγγειακών συμβαμάτων, αφού αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης επικίνδυνων αρρυθμιών και ασκεί δυσμενή επίδραση στο μεταβολισμό των λιπιδίων;
Perez-Stable, Caralis, Am Heart J 1983; 106: 245-251
4. Γνωρίζετε ότι τα διουρητικά και οι αναστολείς των β-υποδοχέων πρέπει να αποφεύγονται σε ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη. Τέτοιοι ασθενείς θεωρούνται άτομα με γλυκόζη νηστείας πάνω από 110 mg/dl, με υψηλές μεταγευματικές τιμές γλυκόζης, με υπερινσουλιναιμία νηστείας, με υψηλό δείκτη μάζας σώματος ή ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο. Άλλοι παράγοντες που επίσης σχετίζονται επίσης με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη είναι η υψηλή συστολική αρτηριακή πίεση και η χαμηλή HDL-χοληστερόλη.
HansonL et al Diabetes 2002; 51: 3120-3127
Lindholm et al, J Hypertens 2002; 20: 1879-1886
5. Γνωρίζετε ότι η σημαντικότερη πληροφορία που έδωσε η μελέτη ALLHAT ήταν ότι αποκλείστηκε η πιθανότητα ύπαρξης διαφοράς μεταξύ των κατηγοριών αντιυπερτασικών φαρμάκων πάνω από 10% ως προς την καρδιαγγειακή προστασία; Έτσι, η συνολική αξιολόγηση των μελετών επιβίωσης απέδειξε ότι στην ανεπίπλεκτη υπέρταση (χωρίς καρδιαγγειακή βλάβη) τα θειαζιδικά διουρητικά, οι β-αναστολείς, οι ανταγωνιστές των διαύλων ασβεστίου, οι αναστολείς των ΜΕΑ και οι ανταγωνιστές των ΑΤ-1 υποδοχέων της AG-II είναι εξ ίσου αποτελεσματικά φάρμακα στην πρόληψη των καρδιαγγειακών επεισοδίων.
ALLHAT, JAMA 2002; 356: 2981-2997
6. Γνωρίζετε ότι οι μελέτες δευτερογενούς πρόληψης έδειξαν ότι κάποιες κατηγορίες αντιυπερτασικών φαρμάκων υπερτερούν λ.χ. οι αναστολείς των ΜΕΑ, οι β-αναστολείς και οι ανταγωνιστές των διαύλων ασβεστίου στην καρδιακή ανεπάρκεια, οι α-ΜΕΑ, οι ανταγωνιστές των ΑΤ-1 υποδοχέων της AG-II στη διαβητική νεφροπάθεια και οι β-αναστολείς, οι α-ΜΕΑ και οι ανταγωνιστές των ΑΤ-1 υποδοχέων της AG-II στο έμφραγμα του μυοκαδρίου;
Bllod Pressure Lowering Treatment Trialists, Lancet 2003; 362: 1527-1535
Staessen et al, Lancet 2001; 358: 1305-1315
7. Γνωρίζετε ότι η ALLHAT έδειξε ότι δεν υπήρχε διαφορά μεταξύ διουρητικών, ανταγωνιστών των διαύλων ασβεστίου και α-ΜΕΑ στην πρόληψη των στεφανιαίων επεισοδίων, οπότε με τη μελέτη αυτή ο ρόλος των διουρητικών αναβαθμίστηκε; Εξ άλλου τα διουρητικά για πολλούς ασθενείς είναι φάρμακα πρώτης γραμμής και για τους περισσότερους είναι απαραίτητα στη συνδυασμένη θεραπεία.
ALLHAT, JAMA 2002; 356: 2981-2997
Stergiou et al, Exp Rev Cardiovasc Ther 2004; 2: 359-368
8. Γνωρίζετε ότι πολύ σημαντική και συχνή παρενέργεια των διουρητικών είναι και η διαταραχή της σεξουαλικής λειτουργίας που προκαλούν. Ενδεικτικά, η Διεθνής Εταιρία Υπέρτασης θεωρεί σχετική αντένδειξη τη χρήση των διουρητικών σε σεξουαλικά ενεργείς άνδρες
World Health Organisation, J Hypertens 1999; 17: 151-183
9. Γνωρίζετε ότι άτομα με αρτηριακή πίεση από 130-139/85-89 διατρέχουν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο από αυτά με χαμηλότερα επίπεδα πίεσης;
Vasan et al, NEJM 2001; 345: 1291-1297
10. Γνωρίζετε ότι η αντιυπερτασική θεραπεία με φάρμακα μειώνει τον κίνδυνο για αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο περίπου κατά 40%, για στεφανιαία νόσο κατά 25% και για καρδιακή ανεπάρκεια κατά 50%;
Collins et al, Lancet 1990; 335: 827-839