Ενδοφλέβια χορήγηση διαλυμάτων και φαρμάκων – II
Μαυροματίδης Κώστας
Δ/ντής Νεφρολογικού Τμήματος Κομοτηνής, 2.9.2012
Το 80% των νοσοκομειακών ασθενών λαμβάνει ενδοφλέβια θεραπεία σε κάποια στιγμή της νοσηλείας του
Η φλεβίτιδα από παρουσία καθετήρα σε φλέβα σχετίζεται συνήθως με παραμονή του καθετήρα >72 ώρες
Τα χορηγούμενα διαλύματα ενδοφλέβια είναι πιθανά βλαπτικά για τα αγγεία εξαιτίας της ωσμωτικότητάς τους, του pH τους και των χημικών τους ιδιοτήτων (KCI, βακνομυκίνη)
Για την έγχυση παχύρευστων διαλυμάτων όπως αίματος και για την γρήγορη έγχυση να χρησιμοποιείτε τον μεγαλύτερο καθετήρα (14-16 gauge). Τους μικρότερους καθετήρες (20-24 gauge) να τους χρησιμοποιείτε για διαλείπουσες χορηγήσεις φαρμάκων (όχι για ταχεία χορήγηση)
Καθετήρες που τοποθετούνται στα κάτω άκρα για παρεντερική χορήγηση υγρών μάλλον συνοδεύονται από μεγαλύτερο κίνδυνο θριμβώσεων και θρομβοφλεβίτιδων, απ’ ότι στα άνω άκρα
Επιλέξτε και χρησιμοποιήστε φλέβες στο μη «καλό» χέρι, δηλαδή σ’ αυτό που δεν χρησιμοποιεί ο ασθενείς κατά κύριο λόγο (αν ο καθετήρας θα παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα στη θέση του)
Η βασιλική και η κεφαλική φλέβα στη ραχιαία επιφάνεια του πήχη είναι οι προτιμότερες περιοχές για καθετηριασμό.
Οι μετακαρπικές φλέβες στη ραχιαία επιφάνεια του χεριού είναι ευκολότερες και ορατές, όμως είναι πιθανότερο να σταθεροποιηθούν και πιο ευαίσθητες σε βλάβη από το εγχεόμενο διάλυμα
Η χρήση των πρόσθιων (έσω επιφάνειας) φλεβών του πήχη (ιδιαίτερα η κεφαλική) δεν συστήνονται σε ασθενείς με ΧΝΑ που θα χρειαστούν αιμοκάθαρση στο μέλλον και στους οποίους η φροντίδα των φλεβών αυτών είναι απαραίτητη για τη δημιουργία fistula. Η χρήση σ’ αυτούς των φλεβών της ραχιαίας επιφάνειας του πήχη για καθετηριασμό συστήνεται, ωστόσο πρέπει να χρησιμοποιούνται οι φλέβες κυκλικά (rotation), για να μη καταστρέφονται από την μακρά παραμονή του καθετήρα. Οι φλέβες μπροστά από τον αγκώνα πρέπει να διατηρούνται για επείγουσες περιπτώσεις
Η χρήση γαντιών δεν σημαίνει ότι δεν είναι απαραίτητο το καλό πλύσιμο των χεριών του νοσηλευτή κατά την τοποθέτηση του καθετήρα
Το σαπούνι και το νερό υπερέχουν στον καθαρισμό της προς παρακέντηση επιφάνειας από τα αλκοολούχα διαλύματα, διότι το σαπούνι απομακρύνει τα υπολείμματα λίπους του δέρματος
Το αντισηπτικό που τοποθετείται στην περιοχή που θα παρακεντηθεί πρέπει να αφήνεται να στεγνώσει από τον αέρα (μόνο του) πριν τοποθετηθεί ο καθετήρας και δεν επιτρέπεται να σκεπαστεί ή να σκουπιστεί
Δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται αντιμικροβιακή αλοιφή ή κρέμα κάτω από την γάζα στην περιοχή της παρακέντησης
Ο καθετήρας που βγήκε από τη φλέβα, δεν πρέπει να επανατοποθετείται (προωθείται) και πάλι στη φλέβα. Αν χρησιμοποιείτε γάζα για κάλυψη της παρακεντηθείσας περιοχής, πρέπει να αλλάζει καθημερινά ή αν υγρανθεί, πρέπει επίσης αμέσως να αλλάζει