Προγράμματα Νοσηλευτικής Φροντίδας Περιτοναϊκής Κάθαρσης
Μαυροματίδης Κώστας
Δ/ντής Νεφρολογικού Τμήματος Κομοτηνής, 13.08.2016
Η αιμοκάθαρση είναι η διαδικασία αφαίρεσης υγρών και τοξικών προϊόντων από τον οργανισμό, μέσω τεχνητών μέσων. Δύο τύποι κάθαρσης υπάρχουν η αιμοκάθαρση με τεχνητό νεφρό και η περιτοναϊκή κάθαρση. Η περιτοναϊκή κάθαρση επιτυγχάνει την απομάκρυνση των αποβλήτων και της περίσσειας υγρών, χρησιμοποιώντας ως φίλτρο το περιτόναιο της κοιλιάς, δηλαδή την περιτοναϊκή μεμβράνη. Αυτό αποτελεί μία μεμβράνη κατά μήκος της οποίας τα υγρά και οι διαλυμένες ουσίες (ηλεκτρολύτες, ουρία, γλυκόζη και άλλα μικρά μόρια) ανταλλάσσονται (από και προς το αίμα).
Η περιτοναϊκή κάθαρση είναι κατ’ αρχήν παρόμοια με την αιμοκάθαρση. Και οι δύο μορφές θεραπείας υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας εξαρτώνται από την παθητική μετακίνηση του ύδατος και των διαλυμένων ουσιών (τοξίνες, διάφορα μόρια και ηλεκτρολύτες) από μία ημιδιαπερατή μεμβράνη. Αυτή η διαδικασία ονομάζεται διάχυση. Η κατεύθυνση της κίνησης της διαλυμένης ουσίας καθορίζεται από τη συγκέντρωσή της σε κάθε πλευρά της μεμβράνης, έτσι ώστε μία ουσία να πηγαίνει από την πλευρά της μεγαλύτερης προς τη μικρότερη συγκέντρωση.
Το περιτόναιο χρησιμεύει ως ημιδιαπερατή μεμβράνη που επιτρέπει τη μεταφορά των αζωτούχων αποβλήτων (τοξίνες) και υγρών από το αίμα σ’ ένα διάλυμα που τοποθετείται στην κοιλιά. Η περιτοναϊκή κάθαρση ορισμένες φορές προτιμάται επειδή χρησιμοποιεί μία απλούστερη τεχνική και παρέχει πιο σταδιακές μεταβολές από την αιμοκάθαρση.
Ο συνηθέστερος τύπος της περιτοναϊκής κάθαρσης είναι συνεχής φορητή περιτοναϊκή κάθαρση (ΣΦΠΚ), η οποία επιτρέπει στον ασθενή να την κάνει στο σπίτι του, με συνολικά 3-5 αλλαγές καθημερινά (η διάρκεια της νυχτερινής αλλαγής είναι η μεγαλύτερη), 7 ημέρες την εβδομάδα. Δεν απαιτείται μηχάνημα.
Συνεχής κυκλική περιτοναϊκή κάθαρση χαρακτηρίζεται από κύκλους μικρότερους σε χρόνο παραμονής του διαλύματος. Γίνεται κατά τη διάρκεια της νύχτας (3-6 κύκλοι) μ’ έναν 8ωρο χρόνο παραμονής κατά τη διάρκεια των ωρών της ημέρας και χαρακτηρίζεται από αύξηση της ανεξαρτησίας του ασθενούς. Φυσικά για να γίνει χρειάζεται ένα ειδικό αυτοματοποιημένο μηχάνημα.
Νοσηλευτική Φροντίδα περιτοναϊκού ασθενούς
1. Κίνδυνος για αφυδάτωση (υπογκαιμία)
Παράγοντες κινδύνου: χρήση υπέρτονου διαλύματος, το οποίο προκαλεί υπερβολική απομάκρυνση υγρών από την κυκλοφορία
| Νοσηλευτική παρέμβαση | Σκεπτικό |
| Μετρήστε τα εισερχόμενα και εξερχόμενα υγρά και καταγράψτε τα, όπως επίσης τις παροχετεύσεις τραυμάτων, ρινογαστρικού καθετήρα ή και απώλειες διαμέσου διαρροιών. Δείτε το ισοζύγιο των υγρών αυτών. Διατηρήστε την καταγραφή των εισροών και εκροών όγκου από την κοιλιά, αλλά και τις άλλες και δείτε το άθροισμα των υγρών που εισέρχονται και εξέρχονται | Παρέχουν πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση των ασθενών δηλαδή αν χάνουν ή κερδίζουν βάρος μετά από κάθε αλλαγή |
| Αξιολογήστε την αιμοσφαιρίνη και τον αιματοκρίτη και αποκαταστήστε τα στα επίπεδα που πρέπει | Αυτό είναι σημαντικό για να καταλάβετε αν ο ασθενής σας υποθεραπεύεται ή όχι και να τροποποιήσετε τη θεραπεία αν πρέπει |
| Να συμμορφώνεστε με το πότε πρέπει να γίνεται η αφαίρεσης του διαλύματος της κοιλιάς | Ο παρατεταμένος χρόνος παραμονής, ειδικά όταν χρησιμοποιείτε διάλυμα γλυκόζης 4,5%, μπορεί να προκαλέσει υπερβολική απώλεια υγρών |
| Ζυγίστε τον ασθενή με την κοιλιά άδεια, μετά από 6-10 αλλαγές | Ανιχνεύει το ρυθμό απομάκρυνσης του υγρού σε σχέση με το αρχικό βάρος σώματος |
| Παρακολουθήστε τα ζωτικά σημεία και αναφέρατε οποιαδήποτε σημεία περικαρδίτιδας (πόνος στο στήθος, ταχυκαρδία, περικαρδιακή τριβή), ανεπαρκής νεφρική αιμάτωση (υπόταση) και οξέωση | Οι ασθενείς με τελικού σταδίου νεφρική νόσο (ΤΣΧΝΝ) μπορεί να έχουν περικαρδιακή νόσο |
| Παρακολουθήστε την αρτηριακή πίεση (σε όρθια και καθιστή θέση) όπως και τις σφύξεις | Μειωμένη αρτηριακή πίεση, ορθοστατική υπόταση και ταχυκαρδία είναι τα πρώτα σημάδια της υπογκαιμίας |
| Ελέγξτε τις σφαγίτιδες | Δείχνουν αν υπάρχει υπερογκαιμία ή υπογκαιμία |
| Σημειώστε αν υπάρχει ζάλη, ναυτία, και δίψα | Μπορεί να δείξουν την ύπαρξη υπογκαιμίας και υπερωσμωτικού συνδρόμου |
| Δείτε τους βλεννογόνους, αξιολογείστε τη σπαργή του δέρματος, το σφυγμό και τον χρόνο ξαναγεμίσματος των τριχοειδών | Ξηροί βλεννογόνοι, κακή σπαργή δέρματος, ασθενής σφυγμός και καθυστέρηση ξαναγεμίσματος των τριχοειδών είναι δείκτες αφυδάτωσης και ανάγκης για αυξημένη πρόσληψη υγρών και μεταβολών στα είδη σάκων που χρησιμοποιούνται (απαιτούνται λιγότερα υπέρτονα) |
| Ελέγξτε τα εργαστηριακά όπως προβλέπεται. Στον ορό δείτε τα επίπεδα νατρίου και γλυκόζης | Υπέρτονα διαλύματα ενδέχεται να προκαλέσουν υπερνατριαιμία αφαιρώντας περισσότερο νερό από ό,τι νάτριο. Επιπλέον, η δεξτρόζη μπορεί να απορροφηθεί από το διάλυμα κάθαρσης και με τον τρόπο αυτό μπορεί να αυξηθεί η γλυκόζη του ορού |
| Ελέγξτε τα εργαστηριακά όπως προβλέπεται. Στον ορό δείτε τα επίπεδα νατρίου και γλυκόζης | Υπέρτονα διαλύματα ενδέχεται να προκαλέσουν υπερνατριαιμία αφαιρώντας περισσότερο νερό από ό,τι νάτριο. Επιπλέον, η δεξτρόζη μπορεί να απορροφηθεί από το διάλυμα κάθαρσης και με τον τρόπο αυτό μπορεί να αυξηθεί η γλυκόζη του ορού |
| Διατηρείστε το σωστό ισοζύγιο ηλεκτρολυτών (επίπεδα καλίου και νατρίου ορού). Δείτε για συμπτώματα υπερκαλιαιμίας (κακουχία, ανορεξία, παραισθησίες, ή μυική αδυναμία) και για μεταβολές στο ηλεκτροκαρδιογράφημα (υψηλά οξυκόρυφα κύματα Τ, διευρυμένα συμπλέγματα QRS και εξαφανισμένα κύματα p) και αν υπάρχουν να τα αναφέρετε αμέσως | Παρά το γεγονός ότι ένα μικρό ποσοστό των ασθενών υποφέρει από χρόνια υποκαλιαιμία, η υπερκαλιαιμία είναι μακράν η πιο συχνή διαταραχή σε ασθενείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση |
| Αξιολογήστε τον ασθενή συχνά, ειδικά κατά τη διάρκεια έκτακτης συνεδρίας για μείωση των επιπέδων του καλίου. Αν ο ασθενής λαμβάνει υπέρτονο διάλυμα γλυκόζης και ινσουλίνης, πρέπει να παρακολουθείτε τα επίπεδα του καλίου του ορού. Αν δώσετε kayxalate από το ορθό, βεβαιωθείτε ότι ο ασθενής δεν είναι δυσκοίλιος | Για να εμποδίζεται η διάτρηση του εντέρου |
| Διατηρήστε την κατάσταση θρέψης του ασθενούς. Δώστε υψηλής θερμιδικής αξίας τροφές, χαμηλής περιεκτικότητας σε λεύκωμα, χαμηλής περιεκτικότητας σε νάτριο, και χαμηλού καλίου | Για το ισοζύγιο των προσλαμβανόμενων θρεπτικών ουσιών |
| Κάντε επιθετική αποκατάσταση του όγκου των υγρών μετά από μείζονα χειρουργική επέμβαση ή τραύμα | Το σύνδρομο ρήξης της ωσμωτικής ισορροπίας είναι μία συχνή επιπλοκή της υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας και φαίνεται να σχετίζεται με τις αλλαγές στο ισοζύγιο των υγρών |
2. Κίνδυνος μη αποτελεσματικής αναπνοής
Οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:
- Κοιλιακή πίεση/περιορισμένης έκτασης διαφραγματική διαφυγή/ταχεία έγχυση του υγρού περιτοναϊκής κάθαρσης/πόνος
- Φλεγμονώδη νόσος (λ.χ. ατελεκτασία/πνευμονία)
Επιθυμητά αποτελέσματα:
- Διαπίστωση ενός αποτελεσματικού ρυθμού αναπνευστικού, με σαφείς αναπνευστικούς ήχους, αέρια αίματος εντός φυσιολογικών ορίων
- Δείτε αν υπάρχουν σημεία δύσπνοιας/κυάνωσης
| Νοσηλευτική παρέμβαση | Σκεπτικό |
| Παρακολουθήστε την αναπνευστική συχνότητα και προσπάθεια. Μειώστε το ρυθμό έγχυσης επί παρουσίας δύσπνοιας | Ταχύπνοια, δύσπνοια, λαχάνιασμα, και ρηχή αναπνοή κατά τη διάρκεια της κάθαρσης δείχνουν διαφραγματική πίεση από διογκωμένη περιτοναϊκή κοιλότητα ή μπορεί να υποδεικνύουν την ανάπτυξη επιπλοκών |
| Ακροαστείτε τους πνεύμονες, σημειώνοντας τη μείωση ή την απουσία ήχων και την ταχύτητα της αναπνοής | Περιοχές μειωμένου αερισμού υποδηλώνουν την παρουσία ατελεκτασίας, ενώ άλλοι ήχοι μπορεί να υποδηλώνουν υπερυδάτωση, εκκρίσεις ή λοίμωξη |
| Σημειώστε το είδος (χαρακτηριστικά), την ποσότητα, και το χρώμα των εκκρίσεων | Ο ασθενής είναι ευαίσθητος σε λοιμώξεις του αναπνευστικού, ως αποτέλεσμα της καταστολής του αντανακλαστικού του βήχα και της αναπνευστικής προσπάθειας, του αυξημένου ιξώδους των εκκρίσεων (παχύρευστες), καθώς επίσης και της διαταραγμένης ανοσολογικής απάντησης και τη χρόνια και εξουθενωτική νόσο |
| Ανυψώστε το κεφάλι του κρεβατιού ή βάλτε τον ασθενή να καθίσει σε καρέκλα. Βάλτε τον να κάνει βαθιές αναπνευστικές ασκήσεις και να βήχει | Διευκολύνει την έκπτυξη του θώρακα, τον αερισμό και την κινητοποίηση των εκκρίσεων |
| Επανεξέταση των αέριων αίματος, παλμική οξυμετρία και ακτινογραφίες θώρακα | Αλλαγές στην PaO2 και PaCO2 και εμφάνιση των διηθήσεων και συμφόρηση στους πνεύμονες στην ακτινογραφία δείχνουν την ανάπτυξη αναπνευστικών προβλημάτων |
| Χορηγήστε συμπληρωματικά O2 όπως προβλέπεται | Μεγιστοποιήστε το Ο2 για την πρόληψη ή τη μείωση της υποξίας |
| Χορηγήστε αναλγητικά όπως προβλέπεται | Η ανακούφιση του πόνου, βοηθά στην άνετη αναπνοή και μεγιστοποιεί την προσπάθεια για βήχα |
| Διατηρείστε την διατροφική κατάσταση. Δώστε δίαιτα υψηλής θερμιδικής αξίας, χαμηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη, χαμηλής περιεκτικότητας σε νάτριο και χαμηλής σε κάλιο με συμπληρώματα βιταμινών | Για την εξισορρόπηση της διατροφικής πρόσληψης |
3. Κίνδυνος για λοίμωξη
Οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:
- Επιμόλυνση του καθετήρα κατά την εισαγωγή του, την περιοδική αλλαγή των γραμμών/σάκων
- Επιμόλυνση του δέρματος στο σημείο εισόδου του καθετήρα
- Στείρα περιτονίτιδα (απάντηση στη σύνθεση των διαλυμάτων)
| Νοσηλευτική παρέμβαση | Σκεπτικό |
| Κατά τη διάρκεια της περιτοναϊκής κάθαρσης, τοποθετήστε τον ασθενή προσεκτικά. Ανυψώστε το κεφάλι του κρεβατιού | Για να μειωθεί η πίεση στο διάφραγμα και για την ενίσχυση της αναπνοής |
| Να είστε σε εγρήγορση για σημεία λοίμωξης (θολό περιτοναϊκό υγρό, αυξημένη θερμοκρασία) και ενίοτε αιμορραγία | Θολό περιτοναϊκό υγρό είναι ενδεικτικό περιτονίτιδας |
| Να τηρείτε σχολαστικά άσηπτες τεχνικές και να φοράτε μάσκες κατά την εισαγωγή του καθετήρα, τις αλλαγές και κάθε φορά που το σύστημα ανοίγει. Αλλαγή γραμμών σύμφωνα με το πρωτόκολλο | Εμποδίζει την εισαγωγή των μικροοργανισμών και αερομεταφερόμενες λοιμώξεις που μπορεί να προκαλέσουν περιτονίτιδα |
| Αλλάξτε γάζες όπως προβλέπεται, προσέχοντας να μην αποκολλήσετε τον καθετήρα. Σημειώστε τον χαρακτήρα, το χρώμα, την οσμή ή την παροχέτευση γύρω από το σημείο εισόδου του καθετήρα | Το υγρό περιβάλλον προάγει την ανάπτυξη βακτηριδίων. Πυώδης παροχέτευση στο σημείο εισόδου του καθετήρα υποδηλώνει την παρουσία τοπικής λοίμωξης. Σημειώστε: Οι αυτοκόλλητες ταινίες πολυουρεθάνης αποτελούν γάζες που βρέθηκε ότι μειώνουν την πίεση στο σημείο εισόδου του καθετήρα, καθώς και τη συχνότητα των λοιμώξεων στην περιοχή |
| Παρατηρήστε το χρώμα και την διαύγεια των αποβαλλόμενων υγρών | Τα θολά δείχνουν την παρουσία περιτονίτιδας (ή και ινικής) |
| Εφαρμόστε ιωδιούχο ποβιδόνη (Betadine) στο άπω τμήμα του καθετήρα, όταν χρησιμοποιείται διαλείπουσα κάθαρση | Μειώνει τον κίνδυνο εισόδου βακτηριδίων διαμέσου του καθετήρα μεταξύ των θεραπειών κάθαρσης (αλλαγές) όταν ο καθετήρας αποσυνδέεται από το κλειστό σύστημα |
| Εξετάστε αν υπάρχει ναυτία και έμετοι και έντονος κοιλιακός πόνος. Επίσης αν υπάρχει ριμπάουντ ευαισθησία, πυρετός και λευκοκυττάρωση | Τα σημεία και συμπτώματα που υποδηλώνουν περιτονίτιδα, απαιτούν άμεση επέμβαση |
| Ελέγξτε τα λευκά αιμοσφαίρια του περιτοναϊκού διαλύματος | Παρουσία λευκών αιμοσφαιρίων αρχικά μπορεί να αντανακλά την φυσιολογική απάντηση σε μία ξένη ουσία. Ωστόσο, η συνέχισή της και η αύξηση του αριθμού τους σημαίνει την ανάπτυξη λοίμωξης |
| Πάρτε δείγματα αίματος, περιτοναϊκού υγρού και έκπλυμα από το σημείο εισόδου, όπως προβλέπεται για καλλιέργειες και ευαισθησία στα αντιβιοτικά | Αναγνωρίστε τον τύπο του μικροβίου (ων) που υπάρχει και επιλέξτε τις θεραπευτικές παρεμβάσεις που θα κάνετε |
| Δείτε τη νεφρική κάθαρση που υπάρχει, την ουρία και την κρεατινίνη του ορού | Η επιλογή και η δοσολογία των αντιβιοτικών επηρεάζεται από το επίπεδο της νεφρικής λειτουργίας |
| Χορηγήστε τα αντιβιοτικά συστηματικά ή στο διάλυμα, όπως προβλέπεται | Θεραπεύει τις λοιμώξεις και εμποδίζει την σήψη |
4. Οξύς πόνος
Μπορεί να σχετίζεται με:
- Ερεθισμό από την εισαγωγή του καθετήρα μέσω του κοιλιακού τοιχώματος/ακατάλληλη τοποθέτηση του καθετήρα
- Ερεθισμό/μόλυνση μέσα στην περιτοναϊκή κοιλότητα
- Έγχυση κρύου ή όξινου διαλύματος κάθαρσης, διάταση κοιλιάς, ταχεία έγχυση του υγρού διαλύματος
Ενδεχομένως αποδεικνύεται από:
- Αναφορές του πόνου
- Απόσπαση προσοχής συμπεριφορές, ανησυχία
| Νοσηλευτική παρέμβαση | Σκεπτικό |
| Ερευνήστε τις αναφορές πόνου του ασθενούς. Σημειώστε την έντασή του (0-10), τη θέση και τους προδιαθεσικούς παράγοντες | Βοηθά στην αναγνώριση της αιτίας του πόνου και τις κατάλληλες παρεμβάσεις |
| Εξηγήστε ότι η αρχική δυσφορία συνήθως υποχωρεί μετά τις πρώτες αλλαγές | Οι πληροφορίες μπορεί να μειώσουν το άγχος και να προωθήσουν τη χαλάρωση κατά τη διάρκεια της διαδικασίας |
| Παρακολουθήστε αν υπάρχει πόνος που αρχίζει κατά την είσοδο του διαλύματος και συνεχίζει κατά τη φάση εξισορρόπησης. Χορηγήστε το διάλυμα με βραδύ ρυθμό όπως προβλέπεται | Πόνος εμφανίζεται με τον τρόπο αυτό, όταν τα όξινα διαλύματα της κάθαρσης ερεθίζουν χημικά την περιτοναϊκή μεμβράνη |
| Σημειώστε αν υπάρχουν αναφορές δυσφορίας από τον ασθενή που είναι πιο έντονες κοντά στο τέλος της εισροής του διαλύματος και όταν χορηγούνται πάνω από 2000 ml διαλύματος κάθε φορά | Πιθανά να φταίει η διάταση της κοιλιάς από τον όγκο του διαλύματος. Θεραπευτικά πρέπει να μειωθεί αρχικά ο όγκος του χορηγούμενου διαλύματος |
| Προσέξτε να μη μπει αέρας στην περιτοναϊκή κοιλότητα κατά τη διάρκεια της έγχυσης. Αν μπει ο ασθενής παραπονείται για πόνο στην περιοχή της ωμοπλάτης | Η ακούσια εισαγωγή αέρα στην κοιλιά ερεθίζει το διάφραγμα και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση πόνου στην ωμοπλάτη. Αυτό το είδος της δυσφορίας μπορεί επίσης να διαπιστωθεί και κατά τη διάρκεια της έναρξης της θεραπείας ή κατά τη διάρκεια των εγχύσεων του διαλύματος και συνήθως σχετίζεται με την διάταση και τον ερεθισμό του διαφράγματος κατά την διάταση της κοιλιάς. Θεραπευτικά συστήνονται μικρότεροι όγκοι αλλαγών μέχρι να προσαρμοστεί η κοιλιά του ασθενή |
| Ανυψώστε το κεφάλι του κρεβατιού κατά διαστήματα. Γυρίστε τον ασθενή από πλευρά σε πλευρά. Κάντε μασάζ της περιοχής που πονάει | Οι αλλαγές της θέσης και το απαλό μασάζ μπορεί να ανακουφίσουν από τη γενική δυσφορία των κοιλιακών και άλλων μυών |
| Να ζεσταίνεται το διάλυμα κάθαρσης στη θερμοκρασία του σώματος πριν από την έγχυση | Η θέρμανση του διαλύματος αυξάνει το ρυθμό απομάκρυνσης της ουρίας εξαιτίας διαστολής στα περιτοναϊκά τριχοειδή. Το κρύο περιτοναϊκό διάλυμα προκαλεί αγγειοσύσπαση, η οποία μπορεί να προκαλέσει δυσφορία και να μειώσει υπερβολικά τη θερμοκρασία του σώματος, αλλά και να προκαλέσει καρδιακή ανακοπή |
| Παρακολουθήστε για την παρουσία έντονου ή συνεχή κοιλιακού πόνου και ανύψωσης της θερμοκρασίας (ειδικά μετά τη διακοπή της κάθαρσης) | Αυτό μπορεί να δείχνει ότι υπάρχει περιτονίτιδα |
| Ενθαρρύνεται τη χρήση χαλαρωτικών τεχνικών | Αλλάζει την προσοχή και προωθεί την αίσθηση του ελέγχου |
| Χορηγήστε αναλγητικά | Ανακουφίζουν από την δυσφορία και τον πόνο |
| Προσθέστε υδροξείδιο του νατρίου στο διάλυμα, εάν ενδείκνυται | Ορισμένες φορές χρησιμοποιείται για αλλαγή του pH, αν ο ασθενής δεν ανέχεται το όξινο διάλυμα των οξικών |
5. Κίνδυνος τραύματος
Οι παράγοντες κινδύνου πρέπει να περιλαμβάνουν:
- Τον καθετήρα που μπήκε μέσα στην περιτοναϊκή κοιλότητα
- Την περιοχή κοντά στο έντερο/ουροδόχο κύστη με πιθανή διάτρηση κατά τη διάρκεια εισόδου του καθετήρα ή κατά τους χειρισμούς του καθετήρα
| Νοσηλευτική παρέμβαση | Σκεπτικό |
| Να έχει ο ασθενής κενή την ουροδόχο κύστη πριν την εισαγωγή του περιτοναϊκού καθετήρα | Μία άδεια ουροδόχος κύστη απομακρύνεται από το σημείο εισόδου του καθετήρα και μειώνεται έτσι η πιθανότητα να τρυπηθεί κατά την εισαγωγή του καθετήρα |
| Το άγχος του ασθενούς έχει σημασία και αποφεύγεται αν δεν έλκεται ή δεν ωθείται ο καθετήρας. Συγκρατήστε τα χέρια του εάν χρειαστεί | Μειώνει τον κίνδυνο τραυματισμού από τον χειρισμό του καθετήρα |
| Δείτε αν υπάρχουν κόπρανα στο διάλυμα της κάθαρσης ή έντονη επιθυμία για αφόδευση, που συνοδεύεται από έντονη υδαρή κένωση | Αυτό υποδηλώνει τη διάτρηση του εντέρου και την ανάμιξη του διαλύματος με το περιεχόμενο του εντέρου |
| Δείτε αν υπάρχει αναφορά για έντονη ανάγκη για ούρηση ή αν υπάρχει μεγάλη παραγωγή ούρων μετά την έναρξη της εκτέλεσης της κάθαρσης. Κάντε εξέταση ούρων για ζάχαρο | Αυτό δείχνει ότι υπάρχει διάτρηση της ουροδόχου κύστεως και είσοδος διαλύματος στην κύστη. Παρουσία διαλύματος στην κύστη που περιέχει γλυκόζη θα αυξήσει το επίπεδο της γλυκόζης των ούρων |
| Σταματήστε την κάθαρση εάν υπάρχουν ενδείξεις διάτρησης του εντέρου ή της ουροδόχου κύστεως, αφήνοντας τον περιτοναϊκό καθετήρα στη θέση του | Χρειάζεται άμεση δράση για να αποτραπεί περαιτέρω ζημία. Μπορεί να χρειαστεί άμεση χειρουργική αποκατάσταση. Αφήνοντας τον καθετήρα στη θέση του διευκολύνεται η διάγνωση και ο εντοπισμός της διάτρησης |
6. Κίνδυνος από υπερβολικό όγκο υγρών (υπερυδάτωση)
- Η ανεπαρκής ωσμωτική κλίση του περιτοναϊκού διαλύματος
- Η κατακράτηση υγρών (κακή θέση καθετήρα ή τσακισμένος καθετήρας/πήγμα στον καθετήρα, διάταση του εντέρου. Περιτονίτιδα, ουλές στο περιτόναιο)
- Υπερβολική λήψη υγρών από το στόμα/λήψη ενδοφλέβια υγρών
Επιθυμητή έκβαση
- Δείξτε αν το διάλυμα που βγαίνει είναι περισσότερο από αυτό που χορηγείται
- Δείτε αν υπήρξε ταχεία αύξηση του σωματικού βάρους, οιδήματα ή συμφόρηση των πνευμόνων
| Νοσηλευτική παρέμβαση | Σκεπτικό |
| Κρατήστε ένα αρχείο εισροών και εκροών όγκου και ένα συνολικό ισοζύγιο των υγρών | Στις περισσότερες περιπτώσεις, η ποσότητα των αποβαλλόμενων υγρών πρέπει να είναι ίση ή μεγαλύτερη από την χορηγούμενη. Ένα θετικό ισοζύγιο δείχνει την ανάγκη για περαιτέρω εκτίμηση |
| Γράψτε σε σειρά τα βάρη του ασθενή και συγκρίνεται τα χορηγούμενα με τα αποβαλλόμενα βάρη. Ζυγίστε τον ασθενή όταν η κοιλιά είναι άδεια (σταθερά σημείο αναφοράς για τη ζύγιση) | Η συνεχής αναγραφή των σωματικών βαρών είναι ένας ακριβής δείκτης της κατάστασης του όγκου των υγρών. Ένα θετικό ισοζύγιο υγρών με αύξηση του σωματικού βάρους υποδηλώνει κατακράτηση υγρών |
| Αξιολογήστε τη βατότητα του καθετήρα, σημειώνοντας την παρουσία δυσκολίας στην αφαίρεση του διαλύματος από την κοιλιά. Σημειώστε την παρουσία ινικής | Η επιβράδυνση του ρυθμού απορροής και η παρουσία της ινικής υποδηλώνουν μερική απόφραξη του καθετήρα που απαιτούν περαιτέρω αξιολόγηση και παρέμβαση |
| Ελέγξτε τον καθετήρα για ύπαρξη τσακισμάτων | Κακή λειτουργία του καθετήρα μπορεί να οδηγήσει σε αδυναμία αφαίρεσης του υγρού από την κοιλιά και ανεπαρκή κάθαρση των τοξινών |
| Γυρίστε τον ασθενή από την μία πλευρά στην άλλη, ανυψώστε το κεφάλι του κρεβατιού και εφαρμόστε ήπια πίεση στην κοιλιά | Αυτό μπορεί να αυξήσει την εκροή του διαλύματος όταν ο καθετήρας είναι σε κακή θέση ή όταν εμποδίζεται από το επίπλουν |
| Δείτε αν υπάρχει κοιλιακή διάταση που συνοδεύεται από μειωμένους εντερικούς ήχους ή αν υπάρχουν μεταβολές στη σύσταση των κοπράνων (σφιχτά) ή και παρουσία δυσκοιλιότητας | Η διάταση του εντέρου και η δυσκοιλιότητα μπορεί να εμποδίζουν την εκροή του περιτοναϊκού διαλύματος |
| Παρακολουθήστε την αρτηριακή πίεση και τις σφύξεις, σημειώνοντας την παρουσία υπέρτασης, δείτε τις σφαγίτιδες στο λαιμό αν είναι διατεταμένες και αν υπάρχει περιφερικό οίδημα. Μετρήστε την κεντρική φλεβική πίεση αν μπορείτε | Αξιολογεί την καρδιά και τους ήχους από τους πνεύμονες. Η υπερυδάτωση μπορεί να επιτείνει την συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια και το πνευμονικό οίδημα |
| Εκτιμήστε την παρουσία ταχύπνοιας, δύσπνοιας και αυξημένης αναπνευστικής προσπάθειας. Αφαιρέστε το διάλυμα από την κοιλιά και ενημερώστε το γιατρό | Διάταση της κοιλιάς και διαφραγματική αναπνοή μπορεί να προκαλέσουν αναπνευστική δυσχέρεια |
| Δείτε αν υπάρχει πονοκέφαλος, μυικές κράμπες, διανοητική σύγχυση και αποπροσανατολισμός | Τα συμπτώματα αυτά δείχνουν υπονατριαιμία ή δηλητηρίαση από νερό |
| Αλλάξτε το διάλυμα κάθαρσης σύμφωνα με τις υπάρχουσες ενδείξεις | Οι αλλαγές μπορεί να αφορούν στη σύνθεση σε νάτριο ή σε γλυκόζη του διαλύματος |
| Ελέγξτε το νάτριο του ορού | Μπορεί να υπάρχει αύξηση του συνολικού νατρίου του οργανισμού, ενώ τα επίπεδα στον ορό μπορεί να αντανακλούν την αραιωτική επίδραση της υπερυδάτωσης (υπονατριαιμία) |
| Προσθέστε ηπαρίνη στην αρχική έγχυση του διαλύματος στην κοιλιά. Βοηθάει στην βατότητα του καθετήρα η χορήγηση ηπαρινισμένου φυσιολογικού ορού | Βοηθάει στην πρόληψη του σχηματισμού θρόμβων ινικής, η οποία μπορεί να εμποδίσει την απόφραξη του περιτοναϊκού καθετήρα |
| Διατηρήστε τον περιορισμό των υγρών σύμφωνα με τις οδηγίες | Ο περιορισμός των υγρών μπορεί να συνεχιστεί για να μειωθούν τα υγρά σε υπερυδάτωση |