Το ξέρατε ότι XV (διάφορα-αιμοκάθαρση-φίστουλα)
Μαυροματίδης Κώστας
Δ/ντής Νεφρολογικού Τμήματος Κομοτηνής, 03.07.2006
1. Η εξίσωση Cockcroft-Gault (GFR=[140-ηλικία]xΣταθερά {[0,85 ή1]:Κρεατινίνη ορού, δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό του GFR σε παιδία, αλλά η εξίσωση Schwartz : GFR=[ύψος σε cm]xΣταθερά [38 για κορίτσια και 48 για αγόρια]:Κρεατινίνη ορού (mmol/L)
Filler G et al, Kidney Int 2005; 67: 2321-2324
2. Η συχνότητα των καρδιαγγειακών συμβαμάτων σε ασθενείς με τελικό στάδιο ΧΝΑ είναι 10-20 φορές μεγαλύτερη έναντι του γενικού πληθυσμού και η θνητότητα των ασθενών αυτών κατά 50% οφείλεται στα καρδιαγγειακά αίτια
US renal Data Systems 1999
3. Οι βασικοί και πρωταρχικοί παράγοντες κινδύνου μεταξύ των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών είναι η υπερφωσφαταιμία, το αυξημένο γινόμενο ασβεστίουxφωσφόρου, η λιποπρωτεϊνη α, η υπερομοκυστεϊνεμία, η χρόνια φλεγμονή και η υπερτροφία της αριστεράς
Robinson et al, Circulation 1996; 94: 2743-2748
Block et al, Am J Kidney Dis 1998
Arichi et al, Kidney Int 2000; 59: 407-414
Yeun et al, Am J Kidney Dis 2000; 35: 469-476
Wanner et al, Kidney Int 2002; 61 Suppl : S99-S102
4. Η αιμοδιαδιήθηση μπορεί και αυξάνει την κινητοποίηση του φωσφόρου από τους ιστούς, διαμέσου αύξησης του φωσφόρου μετά το τέλος της συνεδρίας κάθαρσης
Minutolo et al, J Am Soc Nephrol 2002; 13: 1046-1054
5. Η λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα είναι συχνότερη μεταξύ των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών. Υπολογίζεται ότι απαντούν 483 επεισόδια/100.000 χρόνια ασθενών, σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό όπου υπολογίζονται 7 επεισόδια/100.000 χρόνια ατόμων
Abbott & Agodoa, Nephon 2002; 91: 203-209
6. Επειδή αναπτύχθηκαν στις ΗΠΑ πολλά ανθεκτικά στελέχη σταφυλόκοκκων στην βανκομυκίνη, υπάρχει η σύσταση να χρησιμοποιούνται τα αντιβιοτικά αυτά με προσοχή σε αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς και να αποφεύγεται η χρήση της βανκομυκίνης όταν αυτό μπορεί να γίνει, έτσι ώστε να μειωθεί η συχνότητα των ανθεκτικών αυτών στελεχών
Fridkin et al Clin Infect Dis 2003; 36: 429-439
7. Παρά το ότι η φίστουλα υπερτερεί σε πολλά σημεία του μοσχεύματος, η επικράτηση της φίστουλα σε διάφορες χώρες ποικίλει. Τα μοσχεύματα PTTF προτιμώνται στο 52% των ασθενών των ΗΠΑ (US Renal Data System, 2002), ενώ σ’ όλο τον κόσμο προτιμάται η εσωτερική αρτηριοφλεβική αναστόμωση (83% στην Γερμανία, 48% στο Ηνωμένο Βασίλειο, 15% στις ΗΠΑ) (Rayner et al Kidney Int 2003; 63: 323-330). Η συχνότητα δημιουργίας φίστουλα στον Καναδά είναι 51% (Canadian Organ Replacement registry, 2002)
8. Στη Βόρεια Αμερική η μέση ηλικία έναρξης αιμοκάθαρσης είναι σήμερα 62-63 χρόνια, περίπου 20 χρόνια πιο ηλικιωμένοι είναι οι ασθενείς που αρχίζουν σε σύγκριση μ’ αυτούς που έκαναν φίστουλα όταν αυτή άρχισε να εφαρμόζεται (1966), γεγονός που σημαίνει ότι σήμερα τα αγγεία αυτών που χρειάζονται φίστουλα είναι πιο σκληρυμένα
Canadian Organ Replacement registry, 2002, US Renal Data System, 2003
9. Σε μελέτη διαπιστώθηκε ότι η επιβίωση της φίστουλα ήταν ίδια σε ηλικιωμένους (>65 ετών) και νεαρότερους (<65 ετών). Αυτό υποστηρίζει την σύσταση να γίνεται πάντοτε φίστουλα ως αρχική προσέγγιση του κάθε υποψήφιου για κάθαρση, άσχετα με την ηλικία του
Lok et al Kidney Int 2005; 67: 2452-2469
10. Παράγοντες που παίζουν ρόλο στην επιβίωση της φίστουλα είναι το φύλο (καλύτερα στους άνδρες), η ύπαρξη διαβήτη (χειρότερα) ή καρδιακής ανεπάρκειας (χειρότερα) και η εθνικότητα (καλύτερα στους Καυκάσιους)
Lok et al Kidney Int 2005; 67: 2452-2469
11. Κατά τον προσδιορισμό των αερίων αίματος είναι σωστό να γεμίζουμε το φιαλίδιο του δείγματος αίματος (ή της σύριγγας) διότι σε μικρότερο δείγμα εξαφανίζεται το CO2 και έτσι οδηγούμεθα σε λάθος αποτελέσματα
Herr et al, Am J Clin Pathol 1992; 97: 213-216
12. Ερευνητές πιστεύουν ότι η μεταβολική οξέωση προάγει τον πρωτεϊνικό καταβολισμό, διαμέσου διέγερσης του συστήματος της πρωτεόσωμα-ubiquitin, δια του οποίου γενικά οι πρωτεΐνες διασπώνται σε πεπτίδια και αμινοξέα. Η οξυαιμία προκαλεί αύξηση της μεταγραφής του γονιδίου του πρωτεοσώματος και έτσι αυξάνεται η σύνθεση της ubiquitin. Η αύξηση της δραστηριότητας του πρωτεολυτικού ενζύμου κασπάση-3 και του εξαρτώμενου από το ΑΤP συστήματος της οδού της ubiquitin-πρωτεοσώματος, έχει διαπιστωθεί ότι εμπλέκεται στην καταβολική επίδραση της μεταβολικής οξέωσης
Bailey et al, J Clin Invest 2004; 113: 115-123
13. Η μεταβολική οξέωση μειώνει την απελευθέρωση της αυξητικής ορμόνης, ενώ πειραματικές μελέτες έδειξαν ότι η μεταβολική οξέωση προκαλεί περιφερική αντίσταση στη δράση της αυξητικής ορμόνης
Kopple et al, Kidney Int 2005; 67: S21-S27
14. Η πρόκληση οξέωσης με χλωριούχο αμμώνιο σε επινεφριδεκτομηθέντες ποντικούς δεν προκαλεί καταβολισμό των πρωτεϊνών. Σε οξεωτικούς ποντικούς διαπιστώθηκε αύξηση της αποβαλλόμενης κορτικοστερόνης στα ούρα σε σύγκριση με τους μάρτυρες. Οι παρατηρήσεις αυτές εμπλέκουν τα γλυκοκορτικοειδή ως κύριο παράγοντα που είναι απαραίτητος για καταβολισμό σε μεταβολική οξέωση. Μία άμεση σχέση μεταξύ πρωτεϊνικού καταβολισμού και επιπέδων κορτιζόλης πλάσματος έχει καταγραφεί (αρνητική σχέση), γεγονός που υποδηλώνει ότι τα γλυκοκορτικοειδή είναι απαραίτητα για να διεγερθεί ο μυϊκός πρωτεϊνικός καταβολισμός
Kopple et al, Kidney Int 2005; 67: S21-S27
15. Η λεπτίνη σχετίζεται με την πρόσληψη τροφής και το σωματικό βάρος. Τα επίπεδά της είναι λίγο αυξημένα σε ασθενείς με ΧΝΑ, επειδή κατά ένα μέρος αποβάλλεται δια των νεφρών. Η μεταβολική οξέωση και η υπερλεπτιναιμία είναι δύο χαρακτηριστικά ευρήματα ασθενών με ΧΝΑ. Επειδή η αύξηση της λεπτίνης στο αίμα σχετίζεται με απώλεια βάρους, η μείωση αναμένεται να περιορίσει την καταβολική επίδραση της μεταβολικής οξέωσης
Kopple et al, Kidney Int 2005; 67: S21-S27
16. Αποτελεί σύσταση (υπόδειξη) οι ασθενείς με προτελικό στάδιο ΧΝΑ να διατηρούν διττανθρακικά >22 mEq/L. Για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο χρειάζεται να δίδονται στους ασθενείς σόδες
National Kidney Foundation K/DOQI, Kidney Int 2003; 42 (Suppl 3): S1-S202