Φυσιολογία του νεφρού
Μαυροματίδης Κώστας
Δ/ντής Νεφρολογικού Τμήματος Κομοτηνής, 13.08.2013
1. Η άσκηση αυξάνει τον καρδιακό ρυθμό, την αρτηριακή πίεση, τον αριθμό των εισπνοών και προκαλεί περιφερική αγγειοσύσπαση. Επίσης στους ανθρώπους κατά την άσκηση επέρχεται και νεφρική αγγειοσύσπαση εξαιτίας της αυξημένης δραστηριότηταw του συμπαθητικού νευρικού συστήματος
Middlakauff et al, Circ Res 1997; 80: 62-68
Momen et al, Am J Physiol Circ Physiol 2003; 285: H1247-1253
2. Η ωσμωτική πίεση των ούρων ισούται με το 2πλάσιο της συγκέντρωσης του νατρίου και του καλίου των ούρων
3. Η παρουσία ή η απουσία της ουρίας δεν επηρεάζει την κατανομή του νερού στον οργανισμό (ενδοκυττάριος-εξωκυττάριος χώρος) και για το λόγο αυτό η τιμή της στο πλάσμα δεν προσφέρει καμία εκτίμηση της κατάστασης του ισοζυγίου του ύδατος σε ασθενείς με ΧΝΑ υπό αιμοκάθαρση
4. Τα λευκώματα του οργανισμού μπορούν απλά να διαχωριστούν σε σπλαχνικά (αυτά δηλαδή που προέρχονται από το ήπαρ, όπως η λευκωματίνη και η τρανσφερρίνη) και σε σωματικά (των μυών). Σε καταστάσεις που σχετίζονται με μείωση τόσο της θερμιδικής πρόσληψης, όσο και των λευκωμάτων, όπως είναι η νευρογενής ανορεξία και ο μαρασμός, οι σπλαχνικές πρωτεΐνες διατηρούνται σε κανονικά επίπεδα μέχρι σε πολύ προχωρημένα στάδια της νόσου. Στη νόσο του Kwashiorkor, που χαρακτηρίζεται από μειωμένη πρωτεϊνική πρόσληψη και φυσιολογική ή υψηλή πρόσληψη υδατανθράκων, η υπολευκωματιναιμία διαπιστώνεται στα αρχικά στάδια της νόσου. Το παράδειγμα αυτό εξηγεί την ακαταλληλότητα της λευκωματίνης ως δείκτη της θρέψης των ασθενών
Louden et al, Kidney Int 1999; 56: 85-88
5. Περίπου το 7% της ενέργειας που καταναλώνει ο οργανισμός καθημερινά απαιτείται για την επαναρρόφηση όλων των ουσιών που διηθούνται και πρέπει να επαναρροφηθούν
6. Οι νεφροί που έχουν 130-170 γραμμάρια ο κάθε ένας, δέχονται το 20-25% της καρδιακής παροχής (αίμα), αν και καταναλώνουν μόνο το 8% του ολικού οξυγόνου που καταναλώνει ο οργανισμός
McCullough, Advances in Chronic Kidney Disease 2004; 11: 184-191
7. Η τριμεθοπρίμη μειώνει τη νεφρική αποβολή του καλίου, διότι αναστέλλει την έκκριση του καλίου από τα θεμέλια κύτταρα στο τελευταίο τμήμα του άπω σωληναρίου και στο φλοιϊκό τμήμα του αθροιστικού σωληναρίου
Renal physiology, By BM Koeppen & BA Stanton, σελ. 177
8. Η τριμεθοπρίμη έχει δομικές και χημικές ομοιότητες με τα καλιοσυντηρητικά διουρητικά αμιλορίδη και τριαμτερένη. Έτσι η υπερκαλιαιμία επιτυγχάνεται διαμέσου αναστρέψιμης αναστολής των καναλιών του Na+ που βρίσκονται στα άπω σωληνάρια, τα οποία είναι ευαίσθητα στην αμιλορίδη κατά δοσοεξαρτώμενο τρόπο, οπότε προκαλείται υπερπόλωση των αυλικών κυτταρικών μεμβρανών, γεγονός που οδηγεί σε αναστολή της έκκρισης Κ+ και σε υπερκαλιαιμία.
Michm et al, Pharmacotherapy 1995; 15: 793-797
Choi et al, N Engl J Med 1993; 328: 703-706
Greenberg et al, Ann Intern Med 1993; 119: 291-295
Velazquez et al, Ann Intern Med 1993; 119: 296-301