Επιτροπή Εποπτείας και Προστασίας Δικαιωμάτων Ψυχικά Ασθενών
Τι προτείνει ο περί Ψυχιατρικής Νοσηλείας Νόμος του 1997 έως 2007
Ψυχιατρική νοσηλεία παρέχεται μόνο σε εγκεκριμένα Ψυχιατρικά Κέντρα, τόσο στον κρατικό, όσο και στον ιδιωτικό τομέα, που κηρύσσονται ως τέτοια από τον Υπουργό Υγείας
Τα Ψυχιατρικά Κέντρα μπορεί να είναι:
A. Συνήθη Ψυχιατρικά Κέντρα: Για προαιρετική νοσηλεία ατόμων που δεν παρουσιάζουν επικινδυνότητα.
Β. Ασφαλή Ψυχιατρικά Κέντρα: Για σοβαρά περιστατικά που χρειάζονται συνήθως υποχρεωτική νοσηλεία.
Για την εισαγωγή στα Συνήθη Κέντρα χρειάζεται αίτηση από τον ασθενή και συγκατάθεση του ψυχιάτρου.
Είναι δυνατή η εισαγωγή ασθενούς σε Σύνηθες Ψυχιατρικό Κέντρο, για 72 ώρες, χωρίς υπογεγραμμένη αίτηση από τον ίδιο, μετά από γνωμάτευση δύο γιατρών, από τους οποίους ο ένας τουλάχιστον είναι ψυχίατρος, με άμεση ενημέρωση της Επιτροπής. Αν ο ασθενής μετά την παρέλευση του χρονικού αυτού διαστήματος εξακολουθεί να αρνείται να υπογράψει, παρά το γεγονός ότι ο ψυχίατρος κρίνει ότι χρειάζεται συνέχιση της νοσηλείας του, τότε ενεργοποιείται η διαδικασία υποχρεωτικής νοσηλείας σε Ασφαλές Ψυχιατρικό Κέντρο.
Για εισαγωγή σε Ασφαλές Ψυχιατρικό Κέντρο απαιτείται Διάταγμα Δικαστηρίου, που εξασφαλίζεται μετά από αίτηση του προσωπικού αντιπροσώπου (στενού συγγενή ή κηδεμόνα), της Αστυνομίας ή Κοινωνικού Λειτουργού. Το Διάταγμα αφορά προσωρινή νοσηλεία 28 ημερών, με δυνατότητα μετατροπής της σε διαρκή (δύο μηνών που ανανεώνεται).
Σε περίπτωση που το άτομο αρνείται να εξεταστεί, μπορεί με την ίδια πιο πάνω διαδικασία να εκδοθεί Διάταγμα Εξέτασης.
Αν τέλος, υποπέσει στην αντίληψη αστυνομικού ότι πρόσωπο διαταράσσει με τη συμπεριφορά του τη δημόσια τάξη και δημιουργεί εύλογη υποψία ότι πάσχει από ψυχική διαταραχή, αυτός μπορεί να το συλλάβει και να το μεταφέρει σε ασφαλή χώρο, όπου εξετάζεται και υποβάλλεται σε θεραπεία για 24 ώρες, μέχρι να ολοκληρωθούν οι άλλες διαδικασίες.
Ποια τα δικαιώματα των ασθενών
α) Προαιρετική νοσηλεία τερματίζεται οποτεδήποτε το ζητήσει ο ασθενής.
β) Κατά την έκδοση Διατάγματος για υποχρεωτική νοσηλεία ο ασθενής έχει το δικαίωμα να ακουστεί και να συνοδεύεται στο Δικαστήριο από το γιατρό ή το δικηγόρο του.
γ) Κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του ο ψυχικά ασθενής έχει δικαίωμα ελεύθερης επικοινωνίας με οποιοδήποτε πρόσωπο εκτός Κέντρου, στο μέτρο που αυτό δεν επηρεάζει αρνητικά τη θεραπεία του και τη λειτουργία του Κέντρου.
δ) Θεωρείται αδίκημα η κακομεταχείριση και η σκόπιμη παραμέληση ασθενούς κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του.
ε) Θεωρείται αδίκημα η εφαρμογή παρεμβατικής θεραπείας (ηλεκτροσπασμοθεραπεία), χωρίς τη συγκατάθεση του ασθενούς ή του προσωπικού αντιπροσώπου του.
στ) Καταργείται ο όρος πιστοποιημένος ασθενής και έτσι οι ψυχικά πάσχοντες επανακτούν όλα τα δικαιώματά τους (εκλογικά, διαχειριστικά, γονικά κ.ά) μετά τη λήξη του Δικαστικού Διατάγματος Υποχρεωτικής Νοσηλείας.
Ποιος ο ρόλος της Επιτροπής Εποπτείας και Προστασίας Δικαιωμάτων Ψυχικά Ασθενών
Η Επιτροπή διορίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο και αποτελείται από τον Πρόεδρο και επτά Μέλη.
Ο ρόλος της είναι συμβουλευτικός και δεν έχει εκτελεστική εξουσία.
Μέσα στις αρμοδιότητές της είναι να:
• Παρακολουθεί την εφαρμογή του νόμου και να προβαίνει στις τροποποιήσεις που χρειάζονται.
• Επιθεωρεί τα Ψυχιατρικά Κέντρα και συμβουλεύει τον Υπουργό για την έγκριση ή ανάκληση της άδειας λειτουργίας τους και τα Κέντρα Παροχής Εξωνοσοκομειακής Φροντίδας.
• Εξετάζει παράπονα ασθενών ή των συγγενών τους και υποβάλλει εισηγήσεις στον Υπουργό.
• Ενημερώνεται για την εισαγωγή ασθενών στα Ψυχιατρικά Κέντρα και δίνει την έγκρισή της για συνέχιση της νοσηλείας σε ορισμένες περιπτώσεις, έτσι που να προστατεύεται ο ασθενής από οποιαδήποτε εκμετάλλευση και παραμέληση.
• Καταρτίζει μητρώο ιδρυμάτων, σωματείων, υπηρεσιών και οργανισμών που ασχολούνται με θέματα ψυχικής υγείας και συνεργάζεται με αυτά.