Περί αρτηριακής υπέρτασης
Μαυροματίδης Κώστας
Δ/ντής Νεφρολογικού Τμήματος Κομοτηνής, 13.04.2012
Σε αντίθεση με την διαστολική πίεση, η συστολική αυξάνει με την πρόοδο της ηλικίας και στον πληθυσμό μεγάλης ηλικίας συχνότερα προσδιορίζεται η συστολική αρτηριακή πίεση (ΑΠ)
Οι μεταβολές της πίεσης (συστολική) με την πρόοδο της ηλικίας οδήγησε στη χρήση του όρου πίεση σφυγμού (συστολική μείον διαστολική ΑΠ)
Επιδημιολογικές και θεραπευτικές μελέτες έδειξαν ότι η συστολική πίεση πρέπει να είναι ο πρωταρχικός στόχος θεραπείας, αν και όταν και οι δύο πιέσεις αποτελούν στόχο θεραπείας που τελικά επιτυγχάνεται, έχουμε καλύτερα αποτελέσματα
Η διαστολική πίεση αυξάνει με την πρόοδο της ηλικίας μέχρι τα 55 έτη και μετά μειώνεται, ενώ η συστολική προοδευτικά αυξάνεται με την πρόοδο της ηλικίας μέχρι και πάνω από τα 80 έτη. Συνεπώς αυξημένη διαστολική πίεση είναι συχνότερη μεταξύ των νέων μεσηλίκων σε σύγκριση με τους ηλικιωμένους
Η συστολική πίεση βρέθηκε ότι ήταν καλύτερος προγνωστικός δείκτης για καρδιαγγειακό κίνδυνο. Αυτό επιβεβαιώθηκε από 61 μελέτες (μετα-ανάλυση) με 1.000.000 άτομα
Επειδή δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο σε ποια πίεση πρέπει να αναφερόμαστε περισσότερο και ποια να θεραπεύουμε ας ακολουθούμε προς το παρόν τις ακόλουθες οδηγίες: α) η αυξημένη συστολική ΑΠ πρέπει να είναι ο κύριος στόχος της θεραπείας μας με αντιυπερτασικά φάρμακα (είναι η συχνότερη και η λιγότερο καλά αντιμετωπιζόμενη υπέρταση σήμερα), β) η συστολική ΑΠ πρέπει να αντιμετωπίζεται όταν υπάρχει άσχετα από την ηλικία του ασθενούς (μέχρι και την ηλικία των 80 ετών), γ) θεραπεύοντας την συστολική υπέρταση επαρκώς, συνήθως θεραπεύουμε και τη διαστολική (η συστολική πίεση είναι που συνήθως υποθεραπεύεται), δ) αν η συστολική πίεση είναι υψηλή και η πίεση σφυγμού σε μεγάλο ποσοστό ασθενών είναι επίσης υψηλή και ε) ο γιατρός πρέπει πάντοτε να σκέφτεται και να αντιμετωπίζει τον ολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο του υπερτασικού ασθενούς
Strandberg et al 2003
Ο ορισμός της αρτηριακής υπέρτασης χρειάζεται να επανεκτιμηθεί κα υπάρχει σήμερα ομοφωνία ότι οι ασθενείς με μικρολευκωματινουρία θα πρέπει να θεραπεύονται με αντιυπερτασικά φάρμακα, ακόμη κι όταν παρουσιάζουν την ονομαζόμενη «φυσιολογική» αρτηριακή πίεση
Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι μία αύξηση της πίεσης σφυγμού, που σημαίνει μία μείωση της ευενδοτότητα των αρτηριών, είναι πολύ μεγάλος παράγοντας κίνδυνου για θάνατο μεταξύ των ατόμων του γενικού πληθυσμού, σε σχέση με την ύπαρξη συστολικής ή διαστολικής υπέρτασης. Αυξημένη πίεση σφυγμού διαπιστώνεται συχνά μεταξύ των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών
Benetos et al, Hypertension 1997; 30: 1410-1415
Benetos et al, Hypertension 1998; 32: 560-564
Klassen et al, J Am Soc Nephrol 2000; 11: 280A
Δύο μελέτες έδειξαν αυξημένη καρδιαγγειακή θνητότητα με την αύξηση της ΑΠ πριν την έναρξη της κάθαρσης, όχι όμως και με την αύξηση της ΑΠ μετά το τέλος της κάθαρσης
Port et al, J Am Soc Nephrol 1999; 33: 507-517
Zager et al, Kidney Int 1998; 54: 561-569