Περί α-ΜΕΑ και αναστολέων των ΑΤ-1 υποδοχέων
Μαυροματίδης Κώστας
Δ/ντής Νεφρολογικού Τμήματος Κομοτηνής, 11.7.2012
Οι α-ΜΕΑ και οι αναστολείς των ΑΤ-1 υποδοχέων της αγγειοτενσίνης-ΙΙ (AG-II) προκαλούν χρόνια αύξηση της κρεατινίνης του ορού κατά πάνω από 25% από τη βασικής τιμή, ιδιαίτερα σε ηλικιωμένα άτομα. Παρ΄ όλα αυτά λόγω μείωσης της ενδοσπειραματικής πίεσης που προκαλούν και της μείωσης της αρτηριακής πίεσης (ΑΠ) τα φάρμακα αυτά προστατεύουν σε μακροχρόνια βάση τη νεφρική λειτουργία
Toto, Arch Intern Med 2001; 161: 1492-1499
Γενικά οι α-ΜΕΑ πρέπει να χρησιμοποιούνται και να μη διακόπτονται εκτός αν ο GFR πάνω από 30% της αρχικής του τιμής ή αν το κάλιο του ορού είναι πάνω από 5,5 mEq/L
McCullough, Adv Chronic Kidney Dis 2004; 11: 184-191
Όσο υψηλότερη είναι η βασική ΑΠ, τόσο μεγαλύτερο είναι το όφελος από τη χρήση των αναστολέων του συστήματος ΡΑΑ σε σχέση με την ρύθμιση της ΑΠ
Bakris et al, Arch Intern Med 2003; 163: 1555-1565
Η AG-II εκτός από το ότι παράγεται από την ρενίνη, το αγγειοτενσινογόνο και το ένζυμο μετατροπής παράγεται και στους ιστούς διαμέσου τοπικών οδών σε αρκετά όργανα. Τόσο το αγγειοτενσινογόνο, όσο και η αγγειοτενσίνη-Ι μετατρέπονται άμεσα σε AG-II, ειδικά σε πάσχοντες ιστούς, διαμέσου ενζύμων διαφορετικών από το ένζυμο μετατροπής της AG-II
Dzau & Re, Circulation 1994; 89: 493-498
Muller & Lufr, Basic Res Cardiol 1998; 93(Suppl 2): S7-S14
Dazau, J Hypertens 1994; 12(Suppl 4): S3-S10.
Ένα από τα προϊόντα αποδόμησης της AG-II η AG-IV (δρα στους ΑΤ-4 υποδοχείς) πρέπει να εμπλέκεται στην υπερπηκτική κατάσταση που προκαλείται, εξαιτίας διέγερσης της απελευθέρωσης του αναστολέα του ενεργοποιητή του πλασμινογόνου από τα ενδοθηλιακά κύτταρα και τα αιμοπετάλια
Yusuf et al, NEJM 2000; 342: 145-153
Το ένζυμο μετατροπής της AG-II επίσης καταλύει την αποδόμηση της βραδυκινίνης. Γι’ αυτό η αναστολή του με α-ΜΕΑ οδηγεί σε μείωση της αποδόμησης της βραδυκινίνης, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση της βραδυκινίνης, η οποία οδηγεί σε αύξηση της παραγωγής PG και ΝΟ, τα οποία προκαλούν περιφερική και νεφρική αγγειοδιαστολή. Οι ουσίες αυτές εμπλέκονται στην ευαισθητοποίηση των αεροφόρων οδών και αυξάνουν την διαπερατότητα των μεμβρανών, κάτι που ευθύνεται για την πλέον διαδεδομένη παρενέργεια των α-ΜΕΑ που είναι ο βήχας και το αγγειοοίδημα.
Ramahi, Postgrad Med 2001; 109: 115-122
Σε αντίθεση με τους α-ΜΕΑ, οι αναστολείς των ΑΤ-1 υποδοχέων της AG-II οδηγούν σε μη αναστολή της απελευθέρωσης της ρενίνης, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο σχηματισμός όλων των πεπτιδίων της AG. Αυτό μπορεί να έχει πολλαπλές και μη αναμενόμενες επιδράσεις, διαμέσου ενεργοποίησης άλλων υποδοχέων (ΑΤ-2, ΑΤ-4)
Ramahi, Postgrad Med 2001; 109: 115-122
Οι αναστολείς των ΑΤ-1 υποδοχέων της AG-II έχουν βραδεία έναρξη δράσης και χρειάζονται αρκετές εβδομάδες για να επιτευχθεί το μέγιστο αντιυπερτασικό αποτέλεσμα. Ακόμη αν και λίγο το αντιυπερτασικό αποτέλεσμα μπορεί να αυξηθεί με αύξηση της δόσης του αναστολέα αυτού
Ramahi, Postgrad Med 2001; 109: 115-122
Είναι πέρα κάθε αμφιβολίας ότι οι α-ΜΕΑ πρέπει να παραμείνουν η πρώτη επιλογή φαρμάκου για την αντιμετώπιση των ασυμπτωματικών και συμπτωματικών ασθενών με αριστερά καρδιακή συστολική δυσλειτουργία και να χρησιμοποιούνται αναστολείς των ΑΤ-1 υποδοχέων της AG-II όταν δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα φάρμακα αυτά
Ramahi, Postgrad Med 2001; 109: 115-122