Περί α-ΜΕΑ και αναστολέων των ΑΤ-1 υποδοχέων
Μαυροματίδης Κώστας
Δ/ντής Νεφρολογικού Τμήματος Κομοτηνής, 11.12.2008
1. Ασθενείς με ιστορικό αντίδρασης υπερευαισθησίας στη χορήγηση δεξτρανικού σιδήρου έχουν 7 φορές αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης αντίδρασης (κάθε τύπου και όχι μόνο αλλεργική), τόσο στο νατριούχο σίδηρο, όσο και στο γλυκονικό
Van Wyck et al, Am J Kidney Dis 2000; 36: 88-97
2. Κάθε ml μονάδας αίματος που χορηγείται περιέχει 1 mg σιδήρου και μία τυπική μονάδα περιέχει περίπου 180 mg σιδήρου
Fishbane, Kidney Int 2006; 69: 1910-1913
3. Η συχνότητα των σοβαρών αντιδράσεων στη χορήγηση σιδήρου είναι 0,6-0,7% και είναι μεγαλύτερη με τον δεξτρανικό σίδηρο (μεγάλου MB) σε σύγκριση με τον μη δεξτρανικό. Ειδικότερα οι σοβαρές αντιδράσεις βρέθηκαν σε 1 ανά 1.000.000 χορηγήσεων μη δεξτρανικού σιδήρου και 3,3-11,3 ανά 1.000.000 χορηγήσεων δεξτρανικού σιδήρου
Fishbane et al, Am J Kidney Dis 1996; 28: 529-534
Chertow et al, NTD 2006; 21: 378-382
4. Η τρανσφερρίνη παραλαμβάνει τον περισσότερό της σίδηρο από την αίμη που μεταβολίζεται (καταβολίζεται) από τα μακροφάγα στο δικτυοενδοθηλιακό σύστημα
Ponka, Kidney Int 2004
5. Φυσιολογικά η συγκέντρωση του σιδήρου στο πλάσμα είναι περίπου 100 μg/dl (18 μmol/L) και η ολική σιδηροδεσμευτική ικανότητα (αριθμός που μετρά την τρανσφερρίνη του πλάσματος) είναι περίπου 56 μmol/L. Έτσι η τρανσφερρίνη είναι περίπου κατά το 1/3 κορεσμένη με σίδηρο
Ponka, Kidney Int 2004
6. Οι ασθενείς με υπερφόρτωση σιδήρου έχουν πλήρως κορεσμένη τρανσφερρίνη με σίδηρο και επίσης υπάρχει ένα κλάσμα του σιδήρου σε μορφή χηλική. Αυτή η μη συνδεμένη μορφή σιδήρου με τρανσφερρίνη ταχύτατα καθαίρεται από το πλάσμα κυρίως δια του ήπατος
Ponka, Kidney Int 2004
7. Αν και η τρανσφερρίνη μπορεί και συντίθεται από πολλούς ιστούς, όπως από τους λεμφαδένες, τα κυκλοφορούντα λεμφοκύτταρα, τα μακροφάγα, τον μυελό των οστών, τον σπλήνα, τον θύμο, τους σιελογόνους αδένες, τον μαζικό αδένα και τα κύτταρα Sertoli του όρχεως, το ήπαρ αποτελεί την κύρια πηγή τρανσφερρίνης του πλάσματος
Richardson et al, Biochem Biophys Acta 1997
Morgan, Mol Aspects Med 1981; 4: 1-123
8. Αν και οι ετήσιες απώλειες σιδήρου σε αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς έχει αναφερθεί ότι είναι 8 gr, η πλειοψηφία των ασθενών υπολογίζεται ότι χάνουν 2-4 gr/έτος
National Kidney Foundation K/DOQI, Am J Kidney Dis 2001
Muller-Wiefel, Clin Nephrol 19997
9. Ένα μόριο τρανσφερρίνης συνδέεται φυσιολογικά με δύο μόρια σιδήρου
10. Το καλύτερο επίπεδο Hb θεωρείται ότι είναι <12 gr/dl, διότι πιο κάτω σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για αγγειακό επεισόδιο, ενώ πάνω από 13 gr/dl σχετίζεται με μεγαλύτερη θνητότητα έναντι αυτών που έχουν κάτω από 12 gr/dl
Foley et al, AJKD 1996; 28: 53-61
11. Η ΠΟΥ καθόρισε ως αναιμία για μεν τις γυναίκες την Hb<12 gr/dl και για τους άνδρες την Hb<13 gr/dl
WHO, World Health Organ Tech Rep Sep 1968; 405: 3-37
12. Όταν ο GFR<60 ml/min/1,73 m2 η μέση Hb είναι συνήθως <12 gr/dl σε επιδημιολογικές μελέτες
Astor et al, Arch Intern Med 2002; 162: 1401-1408
13. Αίτιες αναιμία της ΧΝΑ
- Κυτοκίνες (TNF-α) ( Iversen et al Am J Physiol Integr Comp Physiol 2002; 282: R166-R172, Rauchhaus et al, Circulation 2000; 102: 3060-3067)
- Υποθρεψία ( Horwich et al J Am Coll Cardiol 2000; 39: 1780-1786)
- Χρήση α-ΜΕΑ ( iverberg et al, Eur J Heart Fail 2002; 4: 681-686)
- Λήψη αντιπηκτικών
- Υπερυδάτωση – αραίωση ( Androne et al, Circulation 2003; 107: 226-229)
14. Η βιταμίνη C πιθανά να αυξάνει την απορρόφηση του σιδήρου από το έντερο και να τον κινητοποιεί από τους ιστούς στους οποίους είναι αποθηκεμένος, με μηχανισμό που δεν είναι ξεκάθαρος ακόμη και επίσης είναι πιθανό να βελτιώνει τη χρήση του σιδήρου από τα ερυθρά. Η δόση βιταμίνης C που πρέπει να χορηγείται σε αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς είναι 1500 mg την εβδομάδα από το στόμα ή 300 mg ενδοφλέβια μετά από κάθε συνεδρία αιμοκάθαρσης
Deicher R et al, NDT 2004; 19: 2319-2324