Το ξέρατε ότι (MIA syndrome)
Μαυροματίδης Κώστας
Δ/ντής Νεφρολογικού Τμήματος Κομοτηνής, 13.01.2007
1. Οι ανάγκες σε πρωτεΐνες είναι πολύ μεγαλύτερες στους αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς σε σύγκριση με τα υγιή άτομα, εξ αιτίας των ποικίλων αιτίων αποκλίσεων, όπως των ενδοκρινικών και βιοχημικών διαταραχών, της αναιμίας, των φαρμάκων, της έλλειψης φυσικής δραστηριότητας και των συνοδών παθολογικών καταστάσεων, όπως των καρδιαγγειακών νόσων, του διαβήτη, των λοιμώξεων κ.ά. Έτσι ενώ οι ημερήσιες ανάγκες σε πρωτεΐνες των φυσιολογικών ατόμων είναι 0,6 gr/KgΣΒ/24h στους αιμοκαθαιρόμενους είναι τουλάχιστον 1,2 gr/KgΣΒ/24h
Kopple JD, Am J Kidney Dis 1998; 32(Suppl 4): S97-S104
2. Η φλεγμονή προκαλεί υπολευκωματιναιμία διαμέσου καταστολής της σύνθεσης λευκωματίνης και διαμέσου μεταφοράς της λευκωματίνης από το αγγειακό δίκτυο στον εξωαγγειακό χώρο
Moshage HJ et al, J Clin Invest 1987; 79: 1635-1641
3. Οι προφλεγμονώδεις κυτοκίνες (TNF-a, IL-1, IL-6) που παράγονται και εκκρίνονται σε κάθε διέγερση της φλεγμονής προκαλούν απώλεια της μυϊκής μάζας διαμέσου διέγερσης καταβολισμού των πρωτεϊνών, δια μειώσεως της σύνθεσης της λευκωματίνης και διαμέσου της ανορεξίας που προκαλούν
Bistrian BR et al, Proc Soc Exp Biol Med 1992; 200: 220-223
Plata-Salaman CR, Semin Oncol 1998; 25: 64-72
4. Η ετήσια θνησιμότητα των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών είναι 10-20 φορές μεγαλύτερη απ’ αυτή του γενικού πληθυσμού. Πράγματι ο ρυθμός με τον οποίο καταλήγουν οι αιμοκαθαιρόμενοι με ευρήματα φλεγμονής, υποθρεψίας και αθηρωμάτωσης είναι παρόμοιος μ’ αυτόν που βρίσκουμε σε ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο
Foley RN et al, Am J Kidney Dis 1998; 32(Suppl 5): S112-S119
Stenvinken P, Blood Purif 2001; 19: 53-61
5. Παράγοντες όπως η δυσλιπιδαιμία, η υπερτροφία της αριστεράς, ο σακχαρώδης διαβήτης, το κάπνισμα είναι γνωστό ότι συμβάλλουν στην εμφάνιση αθηρωμάτωσης στο γενικό πληθυσμό και υπάρχουν συχνά στους ασθενείς με χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια (αυτοί είναι οι παραδοσιακοί παράγοντες που ευθύνονται για την καρδιακή ανεπάρκεια). Παράγοντες όπως το οξειδωτικό στρες, δυσλειτουργία του ενδοθηλίου και η φλεγμονή ίσως ασκούν μεγαλύτερη επίδραση στη θνησιμότητα από καρδιαγγειακή νόσο
Cheung AK et al, Kidney Int 2000; 58: 353-362
Sarnak MJ et al, Am J Kidney Dis 2000; 35(Suppl 1): S117-S131
Stenvinken P et al, NDT 2000; 15: 953-960
6. Οι προφλεγμονώδεις κυτοκίνες ίσως προκαλούν υποθρεψία διαμέσου επίδρασής τους στο γαστρεντερικό σωλήνα ή έμμεσα επηρεάζοντας την όρεξη και τις ενεργειακές ανάγκες σε ηρεμία. Επίσης οι κυτοκίνες αυτές προκαλούν υποθρεψία διαμέσου αύξησης της υδρόλυσης και της αποδόμησης των πρωτεϊνών
Stenvinken P et al, NDT 2000; 15: 953-960
7. Η δυσλειτουργία του ενδοθηλίου (που υπάρχει σε ασθενείς με τελικό στάδιο ΧΝΑ), σχετίζεται με την φλεγμονή που έχουν αυτοί. Η φλεγμονή και η επιταχυνόμενη αθηροσκλήρωση διαμέσου του οξειδωτικού στρες ευθύνονται και τα δύο για την ενδοθηλιακή δυσλειτουργία και την αθηροσκλήρωση
Stenvinken P, NTD 2001; 16: 1968-1971
8. Οι μηχανισμοί που ευθύνονται για την αναιμία από τη δράση των κυτοκινών περιλαμβάνουν: τις αιμορραγίες από τον γαστρεντερικό σωλήνα, την διαταραχή του μεταβολισμού του σιδήρου, την καταστολή του μυελού των οστών για ερυθροποίηση από την απ΄ ευθείας δράση των κυτοκινών και την μειωμένη παραγωγή ερυθροποιητίνης
Kotler D, Ann Intern Med 2000; 133: 622-634
Means RT et al, Blood 1992; 80: 1639-1647
Macdougall I, Kidney Int 2001; 59: S67-S72
Miller CB et al, NEJM 1990; 322: 1689-1692
9. Η χρόνια φλεγμονή οδηγεί σε υπολευκωματιναιμία και απώλεια της όρεξης. Επίσης είναι γνωστό ότι η υπολευκωματιναιμία αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για θάνατο. Όμως η λευκωματίνη αποτελεί και ισχυρό αντιοξειδωτικό παράγοντα και ασθενείς με υποθρεψία και χαμηλά επίπεδα λευκωματίνης έχουν μειωμένη αντιοξειδωτική ικανότητα. Έτσι ο αυξημένος κίνδυνος για θάνατο από καρδιαγγειακά αίτια είναι αποτέλεσμα συνέργιας της δράσης της φλεγμονής, της αυξημένης οξείδωσης, της υποθρεψίας και της μείωσης των αντιοξειδωτικών παραγόντων του οργανισμού
Legg V, Am J Nursing 2005; 105: 40-49
10. Η προλευκωματίνη γνωστή και ως τρανσθυρετίνη, έχει ΜΒ=54000 D και συντίθεται στο ήπαρ. Η κύρια δράση της είναι να μεταφέρει την θυροξίνη και έμμεσα την βιταμίνη Α. Στους ανθρώπους αυξάνεται με την αύξηση της πρόσληψης λευκωμάτων και θερμίδων και μειώνεται σε μειωμένη πρωτεϊνική πρόσληψη. Ακόμη όπως η λευκωματίνη έτσι και η προλευκωματίνη είναι αρνητικά προϊόντα αντίδρασης οξείας φάσεως
Spiekerman AM, Clin Lab Med 1993; 13: 353-369