Νοσηλευτική φροντίδα ασθενών νοσοκομείων-ΙV
Μαυροματίδης Κώστας
Δ/ντής Νεφρολογικού Τμήματος Κομοτηνής, 13.04.2007
1. Το κάλιο χορηγείται πάντοτε αραιωμένο και δεν δίδεται ποτέ στη φλέβα σε μορφή ώσης. Να χρησιμοποιείτε για τη χορήγηση του καλίου σε περιφερικές φλέβες μικρή βελόνη σε μεγάλη φλέβα.
2. Κατά τη χορήγηση φαρμάκων σε προϋπάρχουσα φλεβική γραμμή, όταν ο ασθενής παραπονείται για πόνο κατά τη διάρκεια της έγχυσης πρέπει να υποψιαζόμαστε τα εξής: α) θρομβοφλεβίτιδα της φλέβας (απαιτείται αφαίρεση της βελόνας-αμποκάθ και τοποθέτησή της σε άλλη φλέβα, ενώ η τοπική φλεγμονή αντιμετωπίζεται με επιθέματα μολυβδόνερου), β) έξοδος του φαρμάκου από την φλέβα επειδή έχει μετακινηθεί η γραμμή και βρίσκεται πλέον εκτός φλεβός (απαιτείται επανατοποθέτηση της γραμμής σε άλλη φλέβα) και γ) ταχύτερος ρυθμός χορήγησης του φαρμάκου, το οποίο συνήθως είναι αυξημένης ωσμωτικής πυκνότητας και το οποίο δρα ερεθιστικά (τα πυκνά και ερεθιστικά φάρμακα πρέπει να χορηγούνται διαλυμένα σε ορούς ή να χορηγούνται βραδέως σε κεντρικότερες φλέβες-όχι φυσικά ενδοκαρδιακά)
3. Δεν πρέπει ποτέ τις οδηγίες που δίνετε σε ασθενείς να τις αναφέρετε επί τροχάδην και ασυνάρτητα. Λ.χ. για την προεγχειρητική εξέταση, οι ερωτήσεις του τύπου, έχετε αλλεργίες σε φάρμακα ή γενικά αλλεργίες δεν αναφέρονται απλά αλλά με προσοχή και με πιο ειδικές και απλές ερωτήσεις διότι και το άσθμα είναι αλλεργία (συχνή κατάσταση) και η ρινίτιδα είναι, όμως ο ασθενής όντας λίγο πριν το χειρουργείο δεν έχει την διαύγεια να αντιληφθεί ότι έτσι έχουν τα πράγματα για να απαντήσει σωστά. Και φυσικά είναι περιττό να αναφερθεί η σημασία μιας τέτοιας λανθασμένης απάντησης
4. Τα συμπτώματα του κάθε ασθενούς έχουν αιτία και πάντοτε πρέπει να αντιμετωπίζονται με φροντίδα από τον γιατρό και το παραϊατρικό προσωπικό. Αν. λ.χ. σας αναφέρει ο ασθενής ότι έχει δυσκοιλιότητα 5 ημερών και εσείς ξεχάσετε να το αναφέρετε στο γιατρό για να δώσει εντολή λ.χ. να γίνει κάποιος υποκλυσμός, η ταλαιπωρία του ασθενούς θα είναι σημαντικότατη και μάλιστα για ασήμαντη και πιθανά θεραπεύσιμη αφορμή. Γι’ αυτό να ακούτε με προσοχή και να μεταβιβάζεται τις αιτιάσεις των ασθενών στους αρμοδίους
5. Επειδή συχνά γίνονται λάθη στην αγωγή ασθενών, καλό είναι κάθε φορά να ελέγχεται αυτή πολλές φορές, έτσι ώστε να αποφεύγονται τέτοια προβλήματα. Συμβαίνει ασθενής να νομίζουμε ότι παίρνει κάτι και εκείνος να μην το παίρνει (επειδή κατά την αντιγραφή δεν περάστηκε στη νέα κάρτα το φάρμακο ή για κάποιον άλλο λόγο). Φυσικά εδώ ευθύνη έχουν και οι γιατροί που δεν ελέγχουν την ακρίβεια των οδηγιών τους
6. Γιατί να θεωρείται βέβαιο ότι ο ασθενής λαμβάνει πάντοτε τα φάρμακα που του αφήνετε σε ένα βαζάκι στο τραπεζάκι του; Μήπως θα ήταν καλύτερο να τα παίρνει μπροστά σας; Είστε σίγουροι ότι θα τα πάρει όπως του είπατε; Θεωρώ ότι εδώ παίζετε μεγάλο παιχνίδι από συνοδούς και ασθενείς και μάλιστα όταν αντιληφθούν ότι κάποιες παρενέργειες οφείλονται σε συγκεκριμένο φάρμακο. Θεωρώ ότι αν συμβεί κάτι τέτοιο, αυτοί όσο μπορούν να το αποφύγουν θα το κάνουν. Γι΄ αυτό χρειάζεται υψηλή επιστασία, όσον αφορά στη λήψη ή μη της αγωγής των ασθενών
7. Οι οδηγίες του τύπου «να μεταφερθεί με καρότσι ή με φορείο» είναι σημαντικές και έχουν την εξήγησή τους. Μην παρασύρεστε από αυτό που λέει ή θέλει ο ασθενής ή ο οποιοσδήποτε. Μπορεί αν ο ασθενής περιπατήσει αυτό να αποβεί μοιραίο για τη ζωή του. Μπορεί να επηρεάσετε με τον τρόπο αυτό την πορεία της θεραπείας του. Μην αλλάζετε οδηγίες αν αυτές δόθηκαν από τον γιατρό του ασθενούς. Καλύτερα να τον μεταφέρετε και να κουραστείτε παρά να δημιουργήσετε προβλήματα στην υγεία του
8. Είναι γνωστή σ’ όλους μας η τρίωρη θερμομέτρηση. Αυτή πολλές φορές δεν είναι απαραίτητη και παραμένει ως οδηγία, με αποτέλεσμα να ταλαιπωρεί τους ασθενείς (διότι είναι προφανές ότι αυτοί ξυπνάνε για να την προσδιορίσουν ακόμη και το βράδυ ανά τρίωρο) αλλά και τους/τις νοσηλευτές/τριες. Όμως υπάρχει και μία άλλη πτυχή του θέματος. Όταν η τρίωρη θερμομέτρηση είναι απαραίτητη και περιμένει ο γιατρός που τη ζήτησε να δει κάποια εικόνα (πραγματική) που θα τον βοηθήσει, είναι τελικά αυτή που καταγράφεται στο φύλο νοσηλείας του η πραγματική θερμοκρασία; Μήπως μερικές φορές (ίσως λόγω φόρτου εργασίας) είναι ένας αριθμός που δεν ανταποκρίνεται σε τίποτε; Μήπως είναι η φαντασία του νοσηλευτή; Περίμενε άραγε ο νοσηλευτής να δει αν τοποθετήθηκε καλά το θερμόμετρο και αν έμεινε εκεί για όση ώρα έπρεπε; Διότι αυτό που τελικά συμβαίνει είναι να είναι καταγραμμένη μία θερμοκρασία σε κάθε τρίωρο, από την οποία κρέμεται ο γιατρός, την αναφέρει στην επίσκεψη ως μείωση ή ως αύξηση, ωστόσο αυτή αποτελεί μερικές φορές απλά την επιθυμία του νοσηλευτή ή την αδιαφορία του ανυποψίαστου ασθενή. Ότι και να φταίει το αποτέλεσμα είναι το ίδιο, γι’ αυτό καλό είναι να δίδεται η οδηγία της καταγραφής αυτής εκεί που πρέπει και η εκτέλεσή της να είναι η πρέπουσα, άλλως θα παρασυρόμαστε σε λάθη που αποβαίνουν σε βάρος του ασθενή
9. Όταν για οποιοδήποτε λόγο σε κάποια σύνδεση (γραμμή παροχής διαλύματος κ.ά) γίνει τυχαία αποσύνδεση και ακουμπήσει κάπου το αποσυνδεθέν τμήμα της, μην τοποθετήσετε ποτέ στην προηγούμενη θέση τη γραμμή, διότι μπορεί να επιμολύνθηκε και να μολύνετε έτσι τον ασθενή σας. Πετάξτε τη γραμμή και βάλτε νέα στη θέση της υπό άσηπτες συνθήκες
10. Φροντίστε ώστε όταν ο ασθενής φέρει κυστικό καθετήρα καi ουροσυλλέκτη να μην σηκώνετε ποτέ τον τελευταίο πάνω από το επίπεδα της ουροδόχου κύστεως, διότι με τον τρόπο αυτό επιστρέφουν τα ούρα σ’ αυτή, τα οποία μπορεί να είναι μολυσμένα και να την επιμολύνουν.