Doctor’s Guide-4 (στατίνες)
Μαυροματίδης Κώστας
Δ/ντής Νεφρολογικού Τμήματος Κομοτηνής, 11.03.2012
Liu M, Alafris A, Longo AJ, Cohen H. Irreversible atorvastatin-associated hearing loss. Pharmacotherapy 32 (2), e27-34 (Feb 2012)
Ωτοτοξικότητα που σχετίζεται με φάρμακα είναι ένα δυνητικά μη αναστρέψιμο γεγονός. Μεταξύ των στατινών που διατίθενται στις ΗΠΑ, μόνο η ατορβαστατίνη σχετίζεται με εμβοές, αλλά καμία δεν συνδέεται με οποιεσδήποτε μορφές απώλειας ακοής.
Μία έρευνα της βιβλιογραφίας (Αύγουστος 2011) δεν έδειξε από τις δημοσιευμένες μελέτες καμία περίπτωση ωτοτοξικότητας που να σχετίζονται με τις στατίνες. Περιγράφεται από τους ερευνητές η πρώτη περίπτωση με προοδευτική, μη αναστρέψιμη απώλεια της ακοής σ’ ένα 32χρονο άνδρα, 18 μήνες μετά την έναρξη της θεραπείας με ατορβαστατίνη. Ειδικότερα αυτός άρχισε τη λήψη ατορβαστατίνης 20 mg κάθε βράδυ για τη θεραπεία της υπερχοληστερολαιμίας. Έξι μήνες αργότερα, παραπονέθηκε για επεισόδια περιστασιακά των εμβοών, που υποχώρησαν αυτόματα. Έγινε ακουόγραμμα και ήταν φυσιολογικό. Μετά από 18 μήνες, οι εμβοές έγιναν συνεχείς. Ένα άλλο ακουόγραμμα έδειξε αμφοτερόπλευρη «cookie-δάγκωμα» βλάβη με απώλεια της ακοής (μεσαίας συχνότητας ήχοι). Η ατορβαστατίνη διεκόπη αμέσως και ο ασθενής εφοδιάστηκε με ακουστικά βαρηκοΐας. Τέσσερα χρόνια μετά τη διακοπή του φαρμάκου, η απώλεια της ακοής του, ούτε επιδεινώθηκε, ούτε βελτιώθηκε.
Ο φαρμακοβιομηχανία που παράγει την ατορβαστατίνη έχει λάβει τρεις αδημοσίευτες περιπτώσεις κώφωσης, αλλά ισχυρίζεται ότι οι αιτιώδεις σχέσεις δεν έχουν τεκμηριωθεί. Παρά τους ισχυρισμούς αυτούς από τον παρασκευαστή, με βάση την περίπτωση αυτή, συστήνεται οι κλινικοί γιατροί και οι ασθενείς να γνωρίζουν τον κίνδυνο εμβοών από την ατορβαστατίνη, όπως και της μόνιμης απώλεια της ακοής. Χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να γίνει κατανοητός καλύτερα ο μηχανισμός και η συχνότητα αυτής της ανεπιθύμητης ενέργειας
Stein EA, Vidt DG, Shepherd J, Cain VA, Anzalone D, Cressman MD. Renal safety of intensive cholesterol-lowering treatment with rosuvastatin: A retrospective analysis of renal adverse events among 40,600 participants in the rosuvastatin clinical development program. Atherosclerosis (Jan 2012)
Εντατική μείωση της LDL-χοληστερόλης με στατίνες μειώνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο, όμως μπορεί να προκαλέσει ηπατικές, μυϊκές και νεφρικές ανεπιθύμητες ενέργειες. Εκτιμήθηκαν οι επιδράσεις της ροσουβαστατίνης όσον αφορά στον κίνδυνο εμφάνισης επιδείνωσης της νεφρικής λειτουργίας ή νεφρικής ανεπάρκειας μεταξύ αυτών που έλαβαν ροσουβαστατίνη.
Έγινε ανάλυση 36 μελετών, που περιέλαβαν 40.600 ασθενείς που δεν είχαν προχωρημένη, προϋπάρχουσα νεφρική ανεπάρκεια.
Επιδείνωση της νεφρικής λειτουργίας ή νεφρική ανεπάρκεια αναφέρθηκε στους 536 ασθενείς κατά τη διάρκεια 72.488 ετών-παρακολούθησης ασθενών. Ο ρυθμός των νεφρικών συμβάντων ήταν υψηλότερος σε ασθενείς με ιστορικό νεφρικής ή καρδιακής ανεπάρκειας (n=5.011), υπέρτασης (n=21.864), διαβήτη (n=5.165) ή υπολογιζόμενο ρυθμό σπειραματικής διήθησης <60 ml/min/1,73 m2 (n=9.507). Κατά την έναρξη της θεραπείας, όμως δεν διαπιστώθηκαν διαφορές μεταξύ αυτών που λάμβαναν ροσουβαστατίνη και εικονικό φάρμακο ή και μεταξύ ροσουβαστατίνης 40 mg μ’ αυτούς που λάμβαναν 10 mg του ιδίου φαρμάκου.
Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι έντονη μείωση της LDL-χοληστερόλης με ροσουβαστατίνη δεν επηρεάζει τον κίνδυνο εμφάνισης νεφρικής ανεπάρκειας ή την εμφάνιση νεφρικής ανεπάρκειας σε ασθενείς που δεν έχουν προχωρημένη προϋπάρχουσα νεφρική ανεπάρκεια.