Καρδιακή ανεπάρκεια και νεφρός
Μαυροματίδης Κώστας
Δ/ντής Νεφρολογικού Τμήματος Κομοτηνής, 11.11.2012
1. Η πίεση σφυγμού είναι η διαφορά μεταξύ συστολικής και διαστολικής πίεσης και η οποία αυξάνει με την πρόοδο της ηλικίας ως αποτέλεσμα της δυσκαμψίας των αρτηριών (η δυσκαμψία των αρτηριών είναι παράγοντας κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα)
2. Η μέση αρτηριακή πίεση είναι αυτή που προκύπτει αν στη συστολική προστεθεί το διπλάσιο της διαστολικής και γίνει διαίρεση με το τρία
Μέση ΑΠ = (Συστολική + 2xΔιαστολική)/3
3. Η εκσημασμένη μείωση της νεφρικής ροής αίματος που παρατηρείται σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια κατά την άσκηση αποτελεί αντιρροπιστικό μηχανισμό που διατηρεί τη ροή αίματος στους μύες που ασκούνται, εξαιτίας της μείωσης της καρδιακής παροχής
Momen et al, Am J Physiol Heart Circ Physiol 2004; 287: H2834-H2839
4. Η νεφρική ροή αίματος μειώνεται σε άσκηση εξαιτίας κυρίως τοπικών παραγόντων μέσα στους συσπασμένους μύες και όχι εξαιτίας τοπικών νεφρικών παραγόντων
Muller et al, Br Heart J 1992; 67: 478-481
5. Το 20-50% των ασθενών με μέτρια ΧΝΑ έχουν ενδείξεις υπερτροφίας της αριστεράς κοιλίας στο υπερηχοτομογράφημα, ενώ το 5% των Αμερικανών με GFR από 30-44 ml/min και το 44% αυτών με GFR μεταξύ 15-29 ml/min είναι αναιμικοί
Weiner et al, J Am Soc Nephrol 2005; 16: 1803-1810
6. Η υπερκαλιαιμία αποτελεί συχνή επιπλοκή της θεραπείας του καρδιο-νεφρικού συνδρόμου. Ασθενείς με κρεατινίνη ορού >1,5 mg/dl που λαμβάνουν α-ΜΕΑ έχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν υπερκαλιαιμία εξαιτίας διαταραχής της αποβολής του. Ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια μόνο είναι σε 3πλάσιο κίνδυνο εμφάνισης υπερκαλιαιμίας
Palmer, NEJM 2004; 351: 585-592
7. Σε μία ανασκόπηση ηλικιωμένων ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια διαπιστώθηκε μονόπλευρη στένωση της νεφρικής αρτηρίας στο 26% των περιπτώσεων και αμφοτερόπλευρη στο 8%
Gil et al, NDT 2005; 20: 1780-1783
8. Πρόσφατα δεδομένα έδειξαν ότι το καρδιο-νεφρικό σύνδρομο απαντά σε ποσοστό >50% των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια και GFR
Gil et al, NDT 2005; 20: 1780-1783
9. Για κάθε μείωση της αιμοσφαιρίνης κατά 1 gr% αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης υπερτροφίας της αριστεράς κατά 6%
Levin et al, Am J Kidney Dis 1996; 27: 347-354
10. Και για κάθε μείωση της αιμοσφαιρίνης κατά 0,5% ο κίνδυνος αύξησης της μάζας της αριστεράς αυξάνει κατά 32%
Levin et al, Am J Kidney Dis 1999; 34: 125-134
11. Η καρδιακή τροπονίνη είναι υπομονάδα του συμπλέγματος της καρδιακής ακτίνης-μυοσίνης, το οποίο εισέρχεται στην κυκλοφορία κατά τη διάρκεια μυοκαρδιακής βλάβης. Σε ισχαιμία των ασθενών με τελικό στάδιο ΧΝΑ τα επίπεδά της στο αίμα αυξάνονται
12. Η κακή ρύθμιση των επιπέδων ασβεστίου και φωσφόρου σχετίζονται με την ασβεστοποίση των αγγείων, η αναιμία και η υπερομοκυστεϊναιμία είναι μεταξύ των συχνών αιτίων που ευθύνονται για την καρδιαγγειακή νόσο στους ασθενείς με ΧΝΑ
Levin et al, Am J Kidney Dis 1996; 27: 347-354
9. Για κάθε μείωση της αιμοσφαιρίνης κατά 1 gr% αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης υπερτροφίας της αριστεράς κατά 6%
Goodman et al, AJ KD 2004; 43: 572-579
Francis et al, Kidney Int 2004; 66: 303-312
Astor et al, Arch Intern Med 2002; 162: 1401-1408
13. Η πρώιμη διάγνωση της ΧΝΑ όχι μόνο επιβραδύνει την εξέλιξη της νεφρικής νόσου προς το τελικό στάδιο ΧΝΑ, αλλά επίσης δίνει τη δυνατότητα αναγνώρισης των παραγόντων κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο
Hosttetter, NEJM 2004; 351: 1344-1346
14. Η άσκηση αυξάνει τον καρδιακό ρυθμό, την αρτηριακή πίεση, τον αριθμό των εισπνοών και προκαλεί περιφερική αγγειοσύσπαση. Επίσης στους ανθρώπους κατά την άσκηση επέρχεται και νεφρική αγγειοσύσπαση εξαιτίας της αυξημένης δραστηριότητα του συμπαθητικού νευρικού συστήματος
Middlakauff et al, Circ Res 1997; 80: 62-68
Momen et al, Am J Physiol Heart Circ Physiol 2003; 285: H1247-1253
15. Η νεφρική δυσλειτουργία σήμερα θεωρείται παράγοντας κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο, ενώ η καρδιαγγειακή νόσος οδηγεί συχνότερα σε νεφρική ανεπάρκεια
De Zeeuw et al, Kidney Int (Suppl): S25-S29
Smith et al, J Am Coll Cardiol 2006; 47: 1987-1996
16. Οι μελέτες PREVEND και NHANES III, έδειξαν ότι η συχνότητα της νεφρικής δυσλειτουργίας στο γενικό πληθυσμό ήταν 10-11%. Τα ποσοστά αυτά φαίνονται παρόμοια με αυτά την υπέρτασης στο γενικό πληθυσμό
De Zeeuw et al, Kidney Int (Suppl): S25-S29
Coresh et al, Am J Kidney Dis 2003; 41: 1-12