Το ξέρατε ότι (αιμοκάθαρση και υπέρταση)
Μαυροματίδης Κώστας
Δ/ντής Νεφρολογικού Τμήματος Κομοτηνής, 10.11.2010
1. Η συχνότητα της υπέρτασης μεταξύ των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών είναι περίπου 90% (Horl & Horl 2002). Σε 2535 αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς οι Agarwal και συν. διαπίστωσαν ότι το 86% είχε υπέρταση (>150/85 mmHg) και από αυτούς στο 70% αυτή ήταν αρρύθμιστη
Agarwal et al 2003
2. Διαπιστώθηκε ακόμη ότι στους αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς μόνο η υψηλή αρτηριακή πίεση σχετίζεται με αυξημένη θνητότητα
3. Σε ασθενείς που τους είχαν σε ήπια αιμοκάθαρση (8 ώρες ημέρα παρά ημέρα) διαπιστώθηκε ότι στο 90% των ασθενών τους η πίεση ρυθμίζονταν με την επίτευξη του ξηρού τους βάρους, χωρίς φαρμακευτική αγωγή. Ακόμη διαπίστωσαν ότι αυτό πετυχαίνεται σιγά-σιγά, κάτι που το ονόμασαν “lag phenomenon” και θεώρησαν ότι αυτό οφείλεται στο ότι χρειάζεται χρόνος για να φύγουν από τον οργανισμό ουσίες που σχετίζονται με την υπέρταση (asymmetric dimethyl-L-arginine, Na+-K+-ATPase αναστολείς), οι οποίες αυξάνουν τις αγγειακές αντιστάσεις διαμέσου μείωσης της παραγωγής ΝΟ που προκαλεί η πρώτη ουσία ή διαμέσου αύξησης του ενδοκυττάριου ασβεστίου που προκαλεί το ΝΟ
Charra et al 1998
Khosla & Johnson 2004
4. Η ενεργοποίηση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος αποτελεί έναν σημαντικό μηχανισμό που σχετίζεται με την υπέρταση των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών. Η προοδευτική νεφρική βλάβη οδηγεί σε ενεργοποίηση του συμπαθητικού διαμέσου μηχανισμών που εμπλέκουν την ανατολή παραγωγής ΝΟ και την αύξηση των επιπέδων της AG-II
Joles & Koomans 2004
5. Δεν αποτελεί έκπληξη που οι β-αναστολείς όταν χρησιμοποιούνται σε αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς για ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης αποτελούν ανεξάρτητους παράγοντες που σχετίζονται με μείωση του κινδύνου για θάνατο στην μελέτη DNNS
Foley et al 2002
6. Η πιο έντονη αιμoκάθαρση (νυχτερινή καθημερινή κάθαρση, ήπια καθημερινή κάθαρση) προκαλεί καλύτερη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, σε σχέση με την συμβατική αιμοκάθαρση. Αυτό φαίνεται να οφείλεται στην καλύτερη ρύθμιση του ξηρού βάρους και στην αφαίρεση μορίων μεγάλου ΜΒ ουσιών που αυξάνουν την αρτηριακή πίεση
Chan et al 2002
7. Η σύνθεση του διαλύματος αιμοκάθαρσης σχετίζεται άμεσα με την διάχυση των ουσιών. Διαπιστώθηκε ωστόσο ότι το βάρος που κερδίζουν οι αιμοκαθαιρόμενοι ασθενείς μεταξύ των αιμοκαθάρσεων σχετίζεται με το νάτριου του διαλύματος και του ορού (Levin et al 2001). Το Na+ αυξάνει τις περιφερικές αγγειακές αντιστάσεις, διαμέσου αύξησης του ενδοκυττάριου ασβεστίου και διαμέσου αύξησης της δραστηριότητας του συμπαθητικού (Blaustein 1996). Γι’ αυτό η μείωση του νατρίου της τροφής, αλλά και η μείωση του νατρίου του διαλύματος έχουν αθροιστική επίδραση στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης
Βιβλιογραφία
Levin FNW, Zhu F, Keen M. Intrerdialytic weight gain and dry weight. Blood Purif 2001; 19: 217-221.
Blaustein MP. Endogenous ouabain: Role in the pathogenesis of hypertension. Kidney Int 1996; 49: 1748-1753.
Foley RN, Herzog CA, Collins AJ. Blood pressure and long-term mortality in United Stages hemodialysis patients. USRDS Eaves 3 and 4 Study. Kidney Int 2002; 62: 1784-1790.
Chan CT, Floras JS, Miller JA, et al. Regression of left ventricular hypertrophy after conversion to nocturnal hemodialysis. Kidney Int 2002; 61: 2235-2239.
Horl MP & Horl WH. Hemodialysis-associated hypertension : Pathophysiology and therapy. Am J Kidney is 2002; 39: 227-244
Joles JA & Koomans HA. Causes and consequences of increased sympathetic activity in the renal disease. Hypertension 2004; 43: 699-706
Agarwal R, Nissenson AR, Batlle D, et al. Prevalence, treatment, and control of hypertension in chronic hemodialysis patients in the United Stages. Am J Med 2003; 115: 291-297.
Charra B, Bergstrom J, Scribner BH. Blood pressure control in hemodialysis patients: importance of the lag phenomenon. Am J Kidney Dis 1998; 32: 720-724.
Khosla UM & Johnson RJ. Hypertension in the hemodialysis patient and the “lag phenomenon”: insights into pathophysiology and clinical management. Am J Kidney Dis 2004; 43: 739-751.
Chan CT, Harvey PJ, Picton P, et al. Short-term blood pressure noradrenergic, and vascular effects of nocturnal home hemodialysis. Hypertension 2003; 24: 925-931.