Το ξέρατε ότι (διάφορα)
Μαυροματίδης Κώστας
Δ/ντής Νεφρολογικού Τμήματος Κομοτηνής, 11.06.2008
Η αύξηση των μακροσφαιρινών, του ινωδογόνου, των α και β-σφαιρινών και λιγότερο της γ-σφαιρίνης αυξάνει την ΤΚΕ, ενώ η αύξηση της λευκωματίνης την μειώνει. Αντίστοιχα η μείωση της χοληστερίνης του αίματος αυξάνει την ΤΚΕ
Β. Αγγελόπουλος, 1976
Η τριμεθοπρίμη έχει δομικές και χημικές ομοιότητες με τα καλιοσυντηρητικά διουρητικά αμιλορίδη και τριαμπτερένη. Έτσι η υπερκαλιαιμία επιτυγχάνεται διαμέσου αναστρέψιμης αναστολής των καναλιών του Na+ που βρίσκονται στα άπω σωληνάρια, τα οποία είναι ευαίσθητα στην αμιλορίδη κατά δοσοεξαρτώμενο τρόπο, οπότε προκαλείται υπερπόλωση των αυλικών κυτταρικών μεμβρανών, γεγονός που οδηγεί σε αναστολή της έκκρισης Κ+ και σε υπερκαλιαιμία
Michm et al, Pharmacotherapy 1995; 15: 793-797
Choi MJ et al, N Engl J Med 1993; 328: 703-706
Greenberg et al, Ann Intern Med 1993; 119: 291-295
Velazquez et al, Ann Intern Med 1993; 119: 296-301
Βασικό διαφοροδιαγνωστικό σημείο της απρόσφορης έκκρισης ADH είναι η αυξημένη ποσότητα Na+ στα ούρα (περισσότερο απ’ ότι σε υπογκαιμικές υπονατριαιμίες (εξαίρεση αποτελούν οι ασθενείς με νεφρική βλάβη και απρόσφορη έκκριση της ADH). Σε απρόσφορη έκκριση ADH ο περιορισμός της προσλαμβανόμενης ποσότητας ύδατος στα 700 ml/24h θα οδηγήσει σε απώλεια 2-3 kg από το σωματικό βάρος μέσα σε 2-3 ημέρες
Οι κύριοι διεγέρτες της έκκρισης ADH είναι η αύξηση της ΩΠ και η υπογκαιμία
Το σύνδρομο κεντρικής απώλειας άλατος είναι διαφορετικό από το σύνδρομο απρόσφορης έκκρισης ADH, αν και αρχικά το πρώτο θεωρήθηκε μορφή του δεύτερου. Οι διαφορές τους φαίνονται στον παρακάτω πίνακα:
|
|
Σύνδρομο κεντρικής απώλειας άλατος |
Σύνδρομο απρόσφορης έκκρισης ADH |
| Na+ πλάσματος | Μειωμένο | Μειωμένο |
| Ουρία πλάσματος | Αυξημένη | Χαμηλή ή φυσιολογική |
| ΑΠ | Χαμηλή ή ορθοστατική υπόταση | Φυσιολογική |
| Κεντ. φλεβική πίεση | Μειωμένη | Φυσιολογική |
| Na+ ούρων | Αυξημένο | Αυξημένο |
| Όγκος ούρων | Αυξημένος | Φυσιολογικός |
| Δίψα | Αυξημένη | Φυσιολογική |
Το σύνδρομο κεντρικής απώλειας άλατος απαντά σε βλάβες του ΚΝΣ (τραύματα, υπαραχνοειδή αιμορραγία, όγκους εγκεφάλου και λοιμώξεις του), συνήθως υποχωρεί μετά από 3-4 ημέρες από την έναρξη της βλάβης. Θεωρείται ότι οφείλεται σε αυξημένα επίπεδα νατριουρητικού πεπτιδίου (ANP). Στις νευροχειρουργικές καταστάσεις το σύνδρομο κεντρικής απώλειας άλατος είναι τελικά συχνότερο από την απρόσφορη έκκριση ADH και πρέπει να διαφοροδιαγιγνώσκονται διότι έχουν τελείως διαφορετική θεραπεία. Το σύνδρομο κεντρικής απώλειας άλατος απαντά σε ενδοφλέβια χορήγηση NaCI, ενώ το σύνδρομο απρόσφορης έκκρισης ADH επιδεινώνεται με τη θεραπεία αυτή
Στην επινεφριδική ανεπάρκεια έχουμε υπονατριαιμία, λόγω αυξημένης έκκρισης ADH εξ αιτίας της υπογκαιμίας και εξ αιτίας του ότι συν-εκκρίνεται μαζί με την ACTH σε απάντηση στον CRF (corticotropin realeasing factor)
Ο υποθυρεοειδισμός διαμέσου μείωσης της καρδιακής παροχής και του GFR αυξάνει τα επίπεδα της ADH και οδηγεί σε υπονατριαιμία. Η επιβεβαίωση της διάγνωσης γίνεται με εργαστηριακό έλεγχο της θυρεοειδικής λειτουργίας
Οι λοιμώξεις αποτελούν τον συχνότερο προδιαθεσικό παράγοντα για υπερωσμωτικό υπεργλυκαιμικό κώμα (57,1%), ενώ η μη συμμόρφωση με τις οδηγίες λήψης των φαρμάκων στο 21%
Chu et al, Chang Gung Med J 2001