Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια
Κώστα Μαυροματίδη,
Δ/ντή Νεφρολογικού Τμήματος Κομοτηνής, 2.8.2010
Η νεφρική ανεπάρκεια είναι η 9η αιτία θανάτου στις ΗΠΑ
Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια υπήρξε για πολλούς ανθρώπους μία έκπληξη, αφού δεν είχαν συμπτώματα και ξαφνικά τους ανακοίνωσαν ότι είχαν σημαντικού βαθμού έκπτωση της νεφρικής τους λειτουργίας (νεφρική ανεπάρκεια)
Τα συχνότερα συμπτώματα και ευρήματα της νεφρικής ανεπάρκειας είναι η αλλαγή στη συχνότητα των ουρήσεων μέσα στο 24ωρο, το οίδημα, η κόπωση, το εξάνθημα στο δέρμα, η μεταλλική γεύση στο στόμα, η ναυτία και οι έμετοι, η δύσπνοια, η αίσθηση ότι κρυώνουν, η ζάλη, τα προβλήματα συγκέντρωσης και η υψηλή αρτηριακή πίεση
Οι δύο συχνότερες αιτίες που οδηγούν στη νεφρική ανεπάρκεια είναι ο διαβήτης και η υπέρταση. Αν αντιμετωπιστούν καλά οι νόσοι αυτές θα αντιμετωπιστεί και το πρόβλημα των νεφρών
Ο σκοπός της θεραπείας σε μία χρόνια νεφρική νόσο είναι να επιβραδυνθεί η εξέλιξη της νεφρικής βλάβης (να καθυστερήσει η έλευση του τελικού σταδίου). Αυτό μπορεί να γίνει με διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα, με απώλεια του περιττού βάρους, με δίαιτα φιλική για τους νεφρούς που πάσχουν, με πρόγραμμα άσκησης που θα δώσει ο γιατρός (μειώνει το σάκχαρο και την αρτηριακή πίεση), με διακοπή του καπνίσματος και μείωση της χρήσης αλκοόλ και με καλή ρύθμιση του σακχάρου στους διαβητικούς
Στα πρώιμα στάδια της νεφρικής ανεπάρκειας η δίαιτα είναι καλό να περιέχει υψηλής αξίας λευκώματα, υδατάνθρακες (φρούτα, λαχανικά και όσπρια) και λίπη που θα παρέχουν ικανή ποσότητα θερμίδων. Αν έχετε συνυπάρχουσες νόσους όπως διαβήτη πρέπει να περιοριστούν οι υδατάνθρακες ή αν υπάρχει υπέρταση πρέπει να κοπεί το αλάτι
Περίπου 1/10 άτομα έχει κάποιου βαθμού νεφρικής ανεπάρκειας. Μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε ηλικία (συχνότερα στους ηλικιωμένους και στις γυναίκες)
Αν και περίπου το 50% των ατόμων άνω των 75 ετών έχει κάποιου βαθμού χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας, οι περισσότεροι απ’ αυτούς δεν έχουν στην πραγματικότητα νόσο και φυσικά δεν το γνωρίζουν
Σε τι στοχεύει η θεραπεία της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας; α) αν είναι δυνατό σε θεραπεία της υποκείμενης νόσου, β) σε παρεμπόδιση της εξέλιξης της νόσου ή σε επιβράδυνσή της, γ) σε μείωση των κινδύνων για εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων και δ) σε ανακούφιση από τα συμπτώματα και προβλήματα που προκαλεί η νόσος
Όταν υπάρχει νεφρική ανεπάρκεια είναι καλό να ρυθμίζονται οι δόσεις των φαρμάκων ανάλογα μ’ αυτή. Επιπλέον δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται φάρμακα που επηρεάζουν τη νεφρική λειτουργία και τη βλάπτουν (λ.χ. μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη)
Τα άτομα με νεφρική ανεπάρκεια έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν καρδιαγγειακά προβλήματα (είναι 12 φορές πιθανότερο να πεθάνουν από καρδιαγγειακά αίτια σε σχέση με άτομα χωρίς νεφρική ανεπάρκεια)
Αν υπάρχει πολύ λεύκωμα στα ούρα ο γιατρός θα σας δώσει ένα φάρμακο που είναι ειδικό για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης (αν και μπορεί να μην έχετε αυξημένη πίεση), διότι αυτό μειώνει τη λευκωματουρία και προστατεύει τους νεφρούς σας (α-ΜΕΑ)
Πρέπει να γνωρίζετε ότι η νεφρική επάρκεια δεν κρίνεται από την ποσότητα των ούρων που έχετε καθημερινά. Άτομα με πολύ προχωρημένη νεφρική ανεπάρκεια ή ακόμη κι όταν βρίσκονται σε αιμοκάθαρση έχουν αρκετά ούρα/24ωρο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι νεφροί τους έχουν επαρκή λειτουργία
Το κύριο εύρημα των ούρων που δείχνει ότι υπάρχει νεφρική νόσος είναι η παρουσία λευκώματος ή αίματος και η παρουσία μειωμένου ειδικού βάρους (το τελευταίο είναι το πρώτο πράγμα που αλλοιώνεται σε νεφρική ανεπάρκεια), το οποίο κλινικά εκφράζεται με νυχτουρία
Άτομα με διαβήτη εκτός από τη νεφρική ανεπάρκεια μπορεί να έχουν κι άλλα νεφρικά νοσήματα, όπως νεφραγγειακή νόσο
Πότε θα ζητήσετε τη βοήθεια του γιατρού που σας παρακολουθεί; α) όταν έχετε έντονη κόπωση, ναυτία, εμέτους, απώλεια όρεξης και προβλήματα στον ύπνο, β) όταν δείτε αίμα μέσα στον εμετό σας ή στα κόπρανα, γ) όταν δείτε οίδημα στους αστραγάλους, δ) όταν διαπιστώσετε να έχετε δύσπνοια
Πότε θα θεωρήσετε ότι σας συμβαίνει κάτι που χρειάζεται επείγουσα αντιμετώπιση; Όταν έχετε έντονη βραδυκαρδία ή ταχυκαρδία (προβλήματα με το κάλιο) και όταν έχετε πόνο στο στήθος (ισχαιμία) ή σοβαρή δύσπνοια (πνευμονικό οίδημα)
http://www.health.gov.bc.ca/cdm/patients/ckd/living.html
httm://www.targetwoman.com/articles/diet-and-kidney-disease.html
httm://www.patient.co.uk/printer.asp?doc=27001288